Email: info@theodorideskneesurgeon.com     Τηλ: +30 694 0869 069
Dr Αντώνης Α. Θεοδωρίδης
MBBS, BSc, MRCS, MSc, CCT(UK), FRCS(Tr&Orth)
Διευθυντής Ορθοπαιδικός Χειρουργός & Τραυματολόγος
Ειδικός στα Γόνατα και στις Αθλητικές Κακώσεις 
Ειδικευθείς και Μετεκπαιδευθείς στο Ηνωμένο Βασίλειο 
Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Μαρούσι, Αθήνα
Ευρωκλινική
Αμπελόκηποι, Αθήνα
American Medical Centre
Λευκωσία, Κύπρος
Ανακατασκευή του Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου (ΠΧΣ)
Ανακατασκευή του Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου (ΠΧΣ)
Ποιος είναι ο στόχος μιας ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού;
  • Ο στόχος μιας ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού είναι:
    • Αποκατάσταση της σταθερότητας του γόνατος
    • Ασφαλή και έγκαιρη επιστροφή στην εργασία και στις αθλητικές δραστηριότητες
    • Αποκατάσταση των αρθρικών δομών που έχουν υποστεί βλάβη, όπως μηνίσκος, χόνδρος και άλλοι σύνδεσμοι
    • Πλήρης αποκατάσταση του εύρους κίνησης χωρίς πόνο στο γόνατο
    • και να μειώσει τον κίνδυνο επακόλουθης αρθρίτιδας

Πως πραγματοποιείται η ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού;
  • H ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού πραγματοποιείται με γενική αναισθησία και περιοχική αναισθησία γύρω από το γόνατο για την παροχή επιπλέον ανακούφισης από τον πόνο
  • Μόλις ο ασθενής αναισθητοποιηθεί πλήρως, το γόνατο εξετάζεται από τον ορθοπαιδικό χειρουργό για να εκτιμηθεί η παρουσία και ο βαθμός:
    • Χαλαρότητας του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
    • Περιστροφικής αστάθειας του γόνατος
    • Οποιοσδήποτε επιπλέον ρήξη α΄λλων συνδέσμων του γόνατος 
    • Εύρος κίνησης
  • Τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες που καθοδηγούν και επιβεβαιώνουν το χειρουργικό πλάνο
  • Μια σφιχτή φουσκωτή ζώνη που ονομάζεται τουρνικέτ ή ιμάντας ίσχαιμης περίδεσης φουσκώνεται γύρω από το πάνω άκρο του μηρού για να αποφευχθεί η αιμορραγία και να παρέχεται καθαρή εικόνα μέσα στο γόνατο κατά τη διάρκεια της επέμβασης
  • Το τουρνικέτ ή ιμάντας ίσχαιμης περίδεσης είναι ικανό να διακόψει ολοκληρωτικά την αρτηριακή
  • Λήψη μοσχεύματος που θα χρησιμοποιηθεί για την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού:
    • Το μόσχευμα είναι συνήθως οπίσθιοι μηριαίοι τε΄νοντες ή το μεσαίο τρίτο του επιγονατιδικού τένοντα
  • Αρθροσκόπηση γόνατος πραγματοποιείται μέσω δύο μικρών τομών (<5 mm) εκατέρωθεν της επιγονατίδας μέσω των οποίων μπορούν να φανούν, να αξιολογηθούν και να αντιμετωπιστούν κατάλληλα οι ακόλουθες δομές:
    • Αρθρικού χόνδρου σε όλο την επιφάνεια του γόνατος, δηλαδή μηριαίο οστό, κνήμη και επιγονατίδα
    • Έσω και έξω μηνίσκος
    • Πρόσθιος χιαστός και οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος
  • Γίνεται χειρουργικός καθαρισμός του τραυματισμένου πρόσθιου χιαστού από το μηριαίο οστό για καλύτερη ορατότητα του σημείου τρυπήματος στο μηριαίο οστό
  • Ακριβής διάνοιξη των οστικών σηράγγων στο μηρό και στην κνήμη
  • Το μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού περνιέται μέσω των οστικών σηράγγων της κνήμης και του μηριαίου
  • Υπάρχουν χειρουργικές τεχνικές για την διατήρηση στην κνήμη κάποιας μη τραυματισμένης δεσμίδας πρόσθιου χιαστού και την ενίσχυση αυτής, γεγονός που βοηθά στη βελτίωση της αγγείωσης και της επούλωσης της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού
  • Το μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού στερεώνεται στο μηριαίο οστό και την κνήμη με βίδες ή συσκευή ανάρτησης αφού πρώτα κουνηθεί το γόνατο σε ένα πλήρες εύρος κίνησης για να διασφαλιστεί ότι αυτό επιτυγχάνεται
  • Το μόσχευμα καθηλώνεται στο μηριαίο οστό και στην κνήμη με βίδες ή/και άγκυρες:
    • Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την καθήλωση του μοσχεύματος μένουν μόνιμα μέσα στο γόνατο και γενικώς δεν χρειάζονται αφαίρεση
  • Αντιμετώπιση τραυματισμών άλλων μαλακών μορίων όπως του αρθρικού χόνδρου, των μηνίσκων ή άλλων συνδέσμων
  • Για ορισμένους ασθενείς θα πραγματοποιηθεί εξωαρθρική τενόδωση για την παροχή πρόσθετης σταθερότητας (κυρίως περιστροφική) η οποία μειώνει σχεδόν στο μισό τον κίνδυνο επανατραυματισμού του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
  • Τοπικό αναισθητικό εγχύεται στις πληγές για επιπλέον ανακούφιση από τον πόνο
  • Τοποθετούνται επιθέματα στις πληγές και το γόνατο τυλίγετε με επιδέσμους για να μειωθεί το μετεγχειρητικό πρήξιμο 
Τι θα πρέπει να περιμένετε από την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού;
  • Η ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού είναι η μέθοδος εκλογής θεραπείας για τους περισσότερους ενεργούς ασθενείς με ρήξη πρόσθιου χιαστού:
    • Το 90% των ασθενών μπορούν να επιστρέψουν στον αθλητισμό στο ίδιο επίπεδο ανταγωνισμού όπως πριν από τον τραυματισμό
    • 98% των ασθενών είναι τόσο ευχαριστημένοι με την επέμβαση που αν χρειαζόταν  θα την έκαναν ξανά
    • Το 85% των ασθενών είναι ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα της επέμβασης

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού;
  • Η ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού παρέχει τον καλύτερο τρόπο για την αποκατάσταση της βέλτιστης σταθερότητας του γόνατος
  • Επιτρέπει την ασφαλή επιστροφή στα ανταγωνιστικά αθλήματα
  • Βοηθά στην αποτροπή των επεισοδίων αστάθειας και την αναπήδηση του γόνατος, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στο γόνατο ιδιαίτερα στους μηνίσκους και στον αρθρικό χόνδρο που οδηγούν σε επακόλουθη πρώιμη οστεοαρθρίτιδα
  • Επιτρέπει μια πιο φυσιολογική αίσθηση κίνησης και σταθερότητας του γόνατος

Ποια είναι τα μειονεκτήματα της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού;
  • Η ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού δεν είναι 100% αποτελεσματική
  • Έκθεση σε κινδύνους  ενός χειρουργείου
  • Μελέτες έχουν δείξει ότι όταν μια ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού εκτελείται από ένα μη εξειδικευμένο ορθοπαιδικό, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος:
    • Επαναρήξης του πρόσθιου χιαστού κυρίως λόγω μη βέλτιστης τοποθέτησης των σηράγγων στο μηριαίο οστό και στην κνήμη
    • Ανεπαρκής αποκατάσταση της στροφικής σταθερότητας στο γόνατο και ας είναι άθικτο το μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού
    • Μηνισκεκτομής αντί να σωθεί ο μηνίσκος μέσω μιας επιτυχημένης συρραφής
    • Μη επαρκής αντιμετώπισης ρήξης του αρθρικού χόνδρου 
    • Μη αντιμετώπισης ρήξεων άλλων συνδέσμων εκτός από τον πρόσθιο χιαστό
Ποιος θα πρέπει να υποβληθεί σε ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού;
  • Ενεργά άτομα που επιθυμούν να επιστρέψουν στον αγωνιστικό αθλητισμό:
    • Ειδικά για αθλήματα που περιλαμβάνουν στροφές όπως ποδόσφαιρο, μπάσκετ, τένις, σκι
  • Ασθενείς που εξακολουθούν να έχουν συνεχιζόμενη αστάθεια, παρά την απόπειρα συντηρητικών μέτρων, και την πλήρη συμμετοχή σε πρόγραμμα αποκατάστασης πρόσθιου χιαστού
  • Οι ασθενείς που έχουν πρόσθετους τραυματισμούς (όπως σε μηνίσκο, αρθρικό χόνδρο και άλλους συνδέσμους), καθώς έχουν τον υψηλότερο κίνδυνο οστεοαρθρίτιδας χωρίς χειρουργική επέμβαση
  • Παιδιά και έφηβοι:
    • Θα πρέπει να υποβληθούν αμέσως σε ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού για να αποφευχθεί περαιτέρω τραυματισμός στο γόνατο
    • Είναι δύσκολο για αυτή την ηλικιακή ομάδα να απέχει από τις αθλητικές δραστηριότητες
    • Χωρίς πρόσθιο χιαστό, προκύπτουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια αστάθειας που θέτουν σε κίνδυνο τον αρθρικό χόνδρο και τους μηνίσκους με καταστροφικές συνέπειες που οδηγούν σε ραγδαία εξέλιξη οστεοαρθρίτιδας
    • Η χειρουργική επέμβαση δεν θα πρέπει να καθυστερίσει περισσότερο από 5 μήνες σε παιδιά και εφήβους με ρήξη πρόσθιου χιαστού καθώς διπλασιάζεται ο κίνδυνος να απαιτηθεί έσω μηνισκεκτομή και ο κίνδυνος εξαπλασιάζεται αν η επέμβαση καθυστερήσει περισσότερο από ένα χρόνο
Πότε θα πρέπει να πραγματοποιηθεί η ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού;
  • Ο χρόνος της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού μπορεί να έχει πολλές συνέπειες στο αποτέλεσμα της επέμβασης
  • Εάν η ανακατασκευή πρόσθιου χιαστού καθυστερήσει υπερβολικά και ο ασθενής έχει επαναλαμβανόμενα επεισόδια αστάθειας, θα υπάρχει αυξημένος κίνδυνος περαιτέρω βλάβης στο γόνατο και επακόλουθης πρώιμης οστεοαρθρίτιδας
  • Εντούτοις, εάν γίνει η ανακατασκευή πρόσθιου χιαστού βεβιασμένα και το γόνατο δεν είναι έτοιμο, θα αυξήσει τον κίνδυνο μετεγχειρητικής δυσκαμψίας του γόνατος και εσφαλμένης τοποθέτησης των σηράγγων του πρόσθιου χιαστού, γεγονός που θα αυξήσει τον κίνδυνο αστοχίας του μοσχεύματος του πρόσθιου χιαστού
  • Σε γενικές γραμμές ο σωστός χρόνος για να προχωρήσει η ανακατασκευή πρόσθιου χιαστού και να αποφευχθεί η μετεγχειρητική δυσκαμψία, ο ασθενής πρέπει να έχει:
    • Πλήρες εύρος κίνησης
    • Καθόλου οίδημα
    • Ενεργό τετρακέφαλος σε καλή κατάσταση
  • Ακόμη και με μεγάλο αρχικό οίδημα, τα παραπάνω κριτήρια μπορούν να επιτευχθούν μέσα σε 2-3 εβδομάδες εφόσον εφαρμοστεί ένα προσεκτικό πρόγραμμα αποκατάστασης του πρόσθιου χιαστού πριν το χειρουργείο και δεν υπάρχει τραυματισμός της άρθρωσης που θα μπορούσε να περιορίσει την πρόοδο, όπως μια παρεκτοπισμένη ρήξη του μηνίσκου δίκην λαβής κάδου 
Μπορεί να επισκευαστεί ο πρόσθιος χιαστός;
  • Η επισκευή του πρόσθιου χιαστού περιλαμβάνει την συρραφή του ρηχθέντος πρόσθιου χιαστού 
  • Αντίθετα, η ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού περιλαμβάνει τη χρήση ιστού από κάπου αλλού, ο οποίος διαμορφώνεται σε έναν νέο πρόσθιο χιαστό
  • Ιστορικά, η επισκευή του πρόσθιου χιαστού είχε πολύ άσχημα αποτελέσματα (ποσοστό αποτυχίας 40-100%)
  • Η επισκευή του πρόσθιου χιαστού ακούγεται ελκυστική, καθώς δεν υπάρχει ανάγκη λήψης ιστού από αλλού, όπως απαιτείται για την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού
  • Ωστόσο, ο πρόσθιος χιαστός έχει χαμηλή ικανότητα να επουλωθεί λόγω:
    • Κακής αιμάτωσης του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
    • Η παρουσία αρθρικού υγρού εμποδίζει τη φυσιολογική διαδικασία επούλωσης του τραυματισμένου πρόσθιου χιαστού συνδέσμου και η αρχική ανάγκη για σχηματισμό αιματώματος επανειλημμένα ξεπλένεται από το αρθρικό υγρό
    • Υπερβολική κίνηση και τάση στο πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο για να επιτευχθεί η διαδικασία επούλωσης
  • Πρόσφατα, έχει παρατηρηθεί αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την επισκευή του πρόσθιου χιαστού με νέες τεχνικές και εργαλεία
  • Η επισκευή του πρόσθιου χιαστού έχει ένα πολύ στενό φάσμα ενδείξεων που μπορεί να είναι κατάλληλη:
    • Υγιείς νέοι ασθενείς, ιδιαίτερα τα παιδιά
    • Η επέμβαση πραγματοποιείται σύντομα μετά τον τραυματισμό (ιδανικά εντός 2 εβδομάδων)
    • Ο πρόσθιος χιαστός έχει αποσπαστεί πολύ κοντά στο μηριαίο οστό, ενώ ο σύνδεσμος που έχει απομείνει διατηρείται καλά
  • Ακόμη και με αυτήν την πολύ επιλεγμένη ομάδα ασθενών, το ποσοστό αποτυχίας είναι περίπου 5-10 φορές μεγαλύτερο από την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού
  • Όπως συμβαίνει με οτιδήποτε στην ιατρική, πρέπει να αποδειχθεί μια νέα θεραπευτική μέθοδος σε σωστές ιατρικές μελέτες πριν εφαρμοστεί στο ευρύ κοινό 
  • Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν ακόμα στοιχεία που να υποστηρίζουν ικανοποιητικά ποσοστά επιτυχίας για την επισκευή του πρόσθιου χιαστού

Ποιο είναι το ποσοστό αποτυχίας μιας ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού;
  • Περίπου το 5% των ασθενών υποβάλλονται σε αναθεώρηση της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού μετά την αρχική επέμβαση
  • Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη διακύμανση στα αναφερόμενα ποσοστά αποτυχίας από <2% στα χέρια ενός εξειδικευμένου ορθοπαιδικού στις αθλητικές κακώσεις στο γόνατο έως και >40% αποτυχίας στα χέρια ενός μη ειδικού ορθοπαιδικού

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού;
  • Επαναρήξη του πρόσθιου χιαστού:
    • Η πιο συνηθισμένη αιτία για την αποτυχία του μοσχεύματος του πρόσθιου χιαστού είναι μετά από ε΄να τραυματισμό
    • Η δεύτερη πιο συχνή αιτία επαναρήξης είναι η εσφαλμένη τοποθέτηση των οστικών σηράγγων κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης:
      • Ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη σωστή τοποθέτηση των οστικών σηράγγων είναι η εξειδίκευση του ορθοπαιδικού χειρουργού
      • Λανθασμένη τοποθέτηση των σηράγγων οδηγούν σε επιπλοκές παρά το ακέραιο μόσχευμα: 
        • Συνεχής χαλαρότητα στο γόνατο 
        • Στροφική αστάθεια
        • Μειωμένο εύρος κίνησης 
        • Αυξημένο κίνδυνο επαναρήξης του πρόσθιου χιαστού
    • Άλλες αιτίες αποτυχίας της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού:
      • Ανεπαρκής στερέωση του μοσχεύματος στο οστό:
        • Το μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού είναι ισχυρότερο από το εγγενές, αλλά το πιο αδύναμο σημείο είναι η πρόσφυσή του στα οστά
        • Το αδύναμο σημείο της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού δεν είναι το ίδιο το μόσχευμα αλλά τα σημεία πρόσφυσής του στο μηριαίο οστό και στην κνήμη 
        • Χρειάζεται περίπου ένας χρόνος για να στερεοποιηθεί το μόσχευμα και να αγκιστρωθεί ισχυρά στο οστό
        • Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους η πρόωρη επιστροφή στον ανταγωνιστικό αθλητισμό πριν τον ένα χρόνο έχει αυξημένο κίνδυνο επανατραυματισμού
      • Αδυναμία αναγνώρισης και αντιμετώπισης άλλων τραυματισμών, όπως:
        • Οπίσθια έξω γωνία:
          • Η οπίσθια έξω γωνία είναι μία πολύπλοκη περιοχή τενόντων και συνδέσμων που βρίσκονται στην πίσω και στην έξω γωνία του γόνατος
          • Η οπίσθια έξω γωνία παρέχει σταθερότητα έναντι των έξω κατευθυνόμενων δυνάμεων και της εξωτερικής περιστροφής 
        • Τραυματισμός του έσω πλαγίου συνδέσμου:
          • Αυτός είναι ο εσωτερικός σύνδεσμος του γόνατος, που συνδέει το μηριαίο οστό με την κνήμη
          • Ο  έσω πλάγιος σύνδεσμος εμποδίζει τον αστράγαλο να βγει προς τα έξω σε σχέση με το γόνατο
        • Ρήξη μηνισκικής ρίζας:
          • Η ρίζα του μηνίσκου είναι το τμήμα του μηνίσκου που βυθίζεται στην κνήμη και αγκυστρώνει τον μηνίσκο
          • Η ρήξη της ρίζας του μηνίσκου είναι ένας πολύ σημαντικός τραυματισμός του μηνίσκου και καταστρέφει λειτουργικά ολόκληρο τον μηνίσκο σαν να έχει αφαιρεθεί πλήρως
        • Έσω μηνισκοθυλακική ρήξη (βλάβη Ramp):
          • Το οπίσθιο (πίσω) τμήμα του μηνίσκου συνδέεται με την κάψουλα του γόνατος και είναι ο δεύτερος πιο σημαντικός σταθεροποιητής του μηνίσκου που τον συγκρατεί στη θέση του (ο πιο σημαντικός σταθεροποιητής είναι η μηνισκική ρίζα )
          • Μια μηνισκοθυλακική ρήξη στον ε΄σω μηνίσκο έχει ως αποτέλεσμα την υπερβολική μπρος-πίσω κίνηση του μηνίσκου, η οποία προκαλεί προκαλεί περαιτέρω ρήξη του μηνίσκου και υπάρχει μειωμένη μπρος-πίσω και περιστροφική σταθερότητα στο γόνατο
        • Μη διαγνωσθείσα κάκωση του οπίσθιου χιαστού:
          • Ο οπίσθιος χιαστός συνδέει το μηριαίο οστό με την κνήμη στο κέντρο του γόνατος και πηγαίνει προς την αντίθετη κατεύθυνση από τον πρόσθιο χιαστό
          • Μια ρήξη οπίσθιου χιαστού οδηγεί σε υπερβολική οπίσθια κίνηση της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο οστό
      • Αποτυχία αντιμετώπισης υπερβολικών δυνάμεων στο μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού:
        • Διαταραχή της ευθυγράμμισης κα΄τω α΄κρου:
          • Εάν το κάτω άκρο δεν είναι σωστά ευθυγραμμισμένο, μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική τάση στον πρόσθιο χιαστό, δηλ. διαταραχή της ευθυγράμμισης σε ραιβότητα ή σε βλαισότητα
          • Οι δυνάμεις αποκαθίστανται μέσω διορθωτικής οστεοτομίας 
          • Οι δυνάμεις αποκαθίστανται μέσω διορθωτικής οστεοτομίας για να φέρουν τον μηχανικό άξονα στη μέση του γόνατος έτσι ώστε οι δυνάμεις να κατανέμονται ίσα στο γόνατο
        • Αυξημένη γωνία κλίσης της κνήμης:
          • Η γωνία κλίσης της κνήμης υπολογίζεται από την πλάγια όψη της άρθρωσης του γόνατος και τη γωνία που δημιουργεί η επιφάνεια της άρθρωσης της κνήμης με μια γραμμή που είναι 90 μοίρες ως προς τον άξονα της κνήμης
          • Εάν η γωνία κλίσης της κνήμης είναι πολύ απότομη προς τα κάτω, καθώς πηγαίνει προς τα πίσω, έχει ως αποτέλεσμα η κνήμη να ωθείται συνεχώς προς τα εμπρός καθώς φορτίζεται, αυξάνοντας έτσι τις δυνάμεις που ασκούνται στον πρόσθιο χιαστό
          • Αυτό διορθώνεται μέσω της διορθωτικής οστεοτομίας της γωνίας κλίσης της κνήμης
      • Αποτυχία ολοκλήρωσης του προγράμματος αποκατάστασης:
        • Η αδυναμία συμμόρφωσης με τις μετεγχειρητικές συνεδρίες φυσικοθεραπείας και αποκατάστασης οδηγεί σε ένα απαράδεκτα υψηλό ποσοστό αποτυχίας, έτσι οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν ότι πρέπει να επενδύσουν χρόνο και προσπάθεια για να το εκτελέσουν, ώστε η χειρουργική επέμβαση να είναι επιτυχής μακροπρόθεσμα
  • Συνεχιζόμενη αστάθεια του γόνατος παρά το ακέραιο μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού:
    • Περίπου το 1-20% των ασθενών μπορεί να βιώνουν αίσθημα αστάθειας στο γόνατο παρά την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού και το μόσχευμα να παραμένει ακέραιο
  • Λοίμωξη: 
    • Αναφέρεται ότι είναι σε ποσοστό <1%, αλλά το επίπεδο φροντίδας στο χειρουργείο μπορεί να επηρεάσει τη συχνότητα λοίμωξης
    • Συμπτώματα που υποδηλώνουν βαθιά μόλυνση στην άρθρωση του γόνατος:
      • Έντονος πόνος στο γόνατο ακόμα και με μικρή κίνηση
      • Οξεία πρησμένο γόνατο
      • Ερυθρότητα στο δέρμα γύρω από το γόνατο
      • Το γόνατο είναι ζεστό στην αφή
      • Περιορισμένο εύρος κίνησης του γόνατος λόγω του πόνου
      • Αυξημένη θερμοκρασία (> 38 βαθμούς Κελσίου)
      • Εκροή υγρού από την πληγή: 
        • Υγρό ρέει έξω από το πληγή, ειδικά πύον
      • Εάν υπάρχει ανησυχία για λοίμωξη εντός του γόνατος τότε υπάρχει επείγουσα ανάγκη για ιατρική αξιολόγηση από ορθοπαιδικό χειρουργό και αρθροσκοπική έκπλυση του γόνατος
  • Δυσκαμψία του γόνατος:
    • Είναι πρωταρχικής σημασίας να επιτυγχάνεται πλήρες εύρος κίνησηςστο γόνατο πριν από την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού
    • Εάν το γόνατο είναι δύσκαμπτο ακριβώς πριν την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού:
      • Κάνει το χειρουργείο πολύ πιο δύσκολο 
      • Αυξάνει το ρίσκο λανθασμένης τοποθέτησης των σηράγγων στο γόνατο για το μόσχευμα το οποίο στη συνέχεια οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο ρήξης του μοσχεύματος, συνεχιζόμενη αστάθεια και μειωμένο εύρος κίνησης
      • Αυξάνει τον κίνδυνο ακόμη μεγαλύτερης δυσκαμψίας μετά την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού με κακή κλινική έκβαση και ακόμη και αδυναμία ανάκτησης πλήρους εύρους κίνησης στο γόνατο
    • Σύνδρομο Κύκλωπος: 
      • Αυτό προκύπτει όταν σχηματίζεται συσσώρευση ιστού από το μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού στο μπροστινό μέρος του γόνατος που περιορίζει την ικανότητα πλήρους έκτασης του γόνατος και χρειάζεται αρθροσκοπικός καθαρισμός για να επιτευχθεί πλήρης έκταση
  • Συγκεκριμένοι κίνδυνοι για το μόσχευμα του επιγονατιδικού τένοντα:
    • Υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένη κίνδυνοι όταν για το μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού έχει επιλεχθεί ο επιγονατιδικός τένοντας που δεν υπάρχουν όταν επιλέγονται τα άλλα μοσχεύματα
    • Το μόσχευμα του επιγονατιδικού τένοντα περιλαμβάνει τη λήψη του μεσαίου τρίτου του τένοντα της επιγονατίδας μαζί με τα προσαρτημένα τμήματα οστού από την επιγονατίδα και την κνήμη
    • Ως αποτέλεσμα της λήψης αυτών των οστών, το εναπομείναν τένοντα της επιγονατίδας αποδυναμώνεται το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε:
      • Ρήξη τένοντα επιγονατίδας
      • Κάταγμα επιγονατίδας
      • Μόνιμος πόνος στο μπροστινό μέρος του γόνατος ειδικά όταν γονατίζετε
  • Επακόλουθη οστεοαρθρίτιδα:
    • Συνδέεται με ρήξη μηνίσκου και του αρθρικού χόνδρου μετά από την αρχική ρήξη του πρόσθιου χιαστού
    • Αν κατά τη στιγμή της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού παρά να σωθεί ο μηνίσκος με μία εφικτή συρραφή προτιμηθεί να αφαιρεθεί το κομμένο κομμάτι με μερική μηνισκεκτομή, τότε ο ασθενής εκτίθεται σε κίνδυνο πρώιμης οστεοαρθρίτιδας

Η προσεκτική παρά η βιαστική αποκατάσταση φέρνει καλύτερα αποτελέσματα 
  • Κατά τη διάρκεια μετεγχειρητικής αποκατάστασης, το μόσχευμα που έχει ληφθεί από άλλο σημείο του σώματος χάνει την αιμάτωση και τα κύτταρα αρχίζουν να πεθαίνουν
  • Το μόσχευμα τότε γίνεται βιολογικό ικρίωμα για την ανάπτυξη νέων αιμοφόρων αγγείων (επαναγγείωση) και το μόσχευμα αρχίζει να συγχωνεύεται με το οστό
  • Αυτή η περίοδος επαναγγείωσης, η αποδυνάμωση του μοσχεύματος και ο χρόνος συγχώνευσης με το οστό είναι όλα κρίσιμα και σημαίνει ότι πρέπει να γίνεται προσαρμογή των ασκήσεων έτσι ώστε να μην δέχεται το μόσχευμα υπερβολικές καταπονήσεις χωρίς ανάγκη
  • Όταν το άκρο του μοσχεύματος είναι μαλακός ιστός (όπως οπίσθιοι μηριαίοι τένοντες), αυτό συνήθως διαρκεί περίπου 8-12 εβδομάδες, αλλά αν είναι ένα οστικό τεμάχιο (όπως ο επιγονατιδικός τένοντας) αυτό διαρκεί περίπου 6 εβδομάδες
  • Σε αυτό οφείλεται η ταχύτερη αποκατάσταση τους πρώτους μήνες με μοσχεύματα που έχουν οστικό τεμάχιο (επιγονατιδικό τένοντα ή τένοντα τετρακέφαλου) έναντι των μοσχευμάτων που έχουν μόνο μαλακά μόρια (οπίσθιοι μηριαίοι τένοντες)

Ποιες είναι οι φάσεις επούλωσης του μοσχεύματος πρόσθιου χιαστού και η επίπτωση στην αποκατάσταση;
  • Το μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού δεν παραμένει στην ίδια κατάσταση όπως είναι κατά τη διάρκεια της επέμβασης
  • Περνά από τρεις φάσεις αναδιαμόρφωσης μετά το χειρουργειο
  • Πρώιμη φάση επούλωσης μοσχεύματος:
    • Αυτό συμβαίνει κατά τις πρώτες 4 εβδομάδες και χαρακτηρίζεται από την αύξηση νέκρωσης των κυττάρων στο μόσχευμα ιδιαίτερα στο κέντρο του
    • Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, η δύναμη του μοσχεύματος μειώνεται σταδιακά
  • Φάση πολλαπλασιασμού:
    • Αυτό συμβαίνει κατά τη διάρκεια των 4-12 εβδομάδων μετά την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού
    • Η νέκρωση του μοσχεύματος διεγείρει την ανάπτυξη νέων αιμοφόρων αγγείων (επαναγγείωση) και τη μετανάστευση και τον πολλαπλασιασμό νέων κυττάρων
    • Οι μηχανικές ιδιότητες του μοσχεύματος βρίσκονται στο πιο αδύναμο σημείο τους μεταξύ 6-8 εβδομάδων μετεγχειρητικά:
      • Αυτό οφείλεται στον κυτταρικό θάνατο, την επαναγγείωση, την απώλεια του προσανατολισμού και της πυκνότητας του κολλαγόνου 
    • Η αποτυχία συνεκτίμησης του φαινομένου και η συνέχεια της επιθετικής αποκατάστασης κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης αποδυνάμωσης μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ακεραιότητα του μοσχεύματος του πρόσθιου χιαστού και να το ξελασκάρει
  • Φάση συνδεσμοποίησης:
    • Η φάση συνδεσμοποίησης αρχίζει στις 12 εβδομάδες μετεγχειρητικά
    • Η κυτταροβρίθεια του μοσχεύματος ομαλοποιείται περίπου στους 3-6 μήνες
    • Η αιματική παροχή του μοσχεύματος και η οργάνωση των ινών κολλαγόνου επανέρχονται στο φυσιολογικό στους περίπου 12 μήνες
    • Η αναδιαμόρφωση της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού συνεχίζεται για δύο χρόνια μετεγχειρητικά
    • Η πλήρης βιολογική και μηχανική αποκατάσταση μιας ανακατασκευής πρόσθιου χιαστού διαρκεί τουλάχιστον ένα χρόνο και υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία ότι πιθανότερο διαρκεί δύο χρόνια
    • Επομένως, έχει πολύ μεγάλη σημασία η αντιστάθμιση της αδυναμίας του μοσχεύματος με βέλτιστη αποκατάσταση για να βελτιωθεί η ισχύς και στα δύο κάτω άκρων, τον κορμό, ο νευρομυϊκός έλεγχος, και η ισορροπία

Ποιος είναι ο κίνδυνος αποτυχίας του πρόσθιου χιαστού;
  • Ο αναφερόμενος κίνδυνος αποτυχίας στην ιατρική βιβλιογραφία είναι 2-5% εντός 5 ετών
  • Αυτός ο κίνδυνος ανέρχεται στο 3-10% μέσα σε 10 χρόνια
  • Ο κίνδυνος αποτυχίας του πρόσθιου χιαστού έχει αναφερθεί σε >40% στα χέρια μη εξειδικευμένων ορθοπαιδικών χειρουργών
  • Είναι ενδιαφέρον ότι ο κίνδυνος ρήξης του πρόσθιου χιαστού στο άλλο γόνατο εντός δύο ετών μετά την επέμβαση είναι παρόμοιος με την αποτυχία στο γόνατο που υπεβλήθη σε ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού
  • Εντούτοις, μελέτες που περιλαμβάνουν τουλάχιστον 5 χρόνια παρακολούθηση μετά από την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού, δείχνουν ότι το άλλο γόνατο έχει σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού από ότι η χειρουργημένη πλευρά
  • Επομένως, αποτελεί επιτακτική ανάγκη για τους ασθενείς να γνωρίζουν τον αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού στο μη χειρουργημένο γόνατο, έτσι ώστε η μετεγχειρητική αποκατάσταση να περιλαμβάνει και τα δύο γόνατα
  • Η ιατρική βιβλιογραφία έχει δείξει ότι η προσθήκη μιας εξωαρθρικής τενόδεσης στην ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού, μειώνει τον κίνδυνο αστοχίας του μοσχεύματος πρόσθιου χιαστού κατά 40% σε ασθενείς με υψηλότερο κίνδυνο ρήξης του μοσχεύματος του πρόσθιου χιαστού

Πώς είναι η αποκατάσταση μετά από την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού;
  • Η αποκατάσταση ξεκιναεί από την πρώτη μέρα αμέσως μετά την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού
  • Ο ασθενής μπορεί να περπατήσει με όλο το βάρος από την πρώτη μέρα
  • Πατερίτσες χρησιμοποιούνται τις πρώτες μέρες για λόγους ισορροπίας
  • Ένας μηροκνημικός νάρθηκας στο γόνατο χρησιμοποιείται μόνο εάν πραγματοποιείται ταυτόχρονα με την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού και συρραφή μηνίσκου:
    • Ο νάρθηκας επιτρέπει την κίνηση από πλήρη ευθεία (0 μοίρες) έως 90 μοίρες κάμψης του γόνατος
    • Η κάμψη του γόνατος πέρα ​​από τις 90 μοίρες ασκεί πρόσθετες πιέσεις στο πίσω μέρος του μηνίσκου και μπορεί έτσι να αποσπάσει την συρραφή του μηνίσκου
    • Εάν πραγματοποιηθεί μηνισκεκτομή, δεν απαιτείται νάρθηκας και δεν υπάρχουν περιορισμοί στην κίνηση του γόνατος
  • Προτεραιότητα μετά την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού είναι η εξάλειψη του πρηξίματος στο γόνατο που έχει τα πλεονεκτήματα:
    • Παροχή ανακούφισης από τον πόνο
    • Μείωση της  δυσκαμψίας στο γόνατο
    • Συντομότερη επιστροφή πλήρους εύρους κίνησης στο γόνατο
    • Επιτάχυνση της αποκατάστασης 
    • Συντομότερη αύξηση έντασης στις ασκήσεις αποκατάστασης 
  • Για να φύγει το πρήξιμο στο γόνατο πιο γρήγορα απαιτείται να γίνουν τακτικά κατά τη διάρκεια της ημέρας τα ακόλουθα:
    • Ανάπαυση:
      • Βοηθάει να μειωθεί η καταπόνηση στο γόνατο και το πρήξιμο 
    • Παγοθεραπεία:
      • Συχνή παγοθεραπεία βοηθάει να μειωθεί η φλεγμονή και παραγωγή υγρού μέσα στο γόνατο και κατά συνέπεια ξεπρήζεται
    • Ελαστική επίδεση:
      • Βάζοντας ένα επίδεσμο σφιχτά γύρω από το γόνατο θα βοηθήσει να ξεπρηστεί το γόνατο
    • Ανύψωση ποδιού:
      • Με τη βοήθεια της βαρύτητας φεύγει το υγρό από το γόνατο και ξεπρήζεται
  • Μια άλλη βασική προτεραιότητα μετά την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού είναι η πλήρης έκταση του γόνατος (τέντωμα), κάτι που είναι πιο σημαντικό από το λύγισμα του γόνατος:
    • Εάν η έκταση του γόνατος δεν επιτευχθεί αμέσως, μπορεί εύκολα να χαθεί και πολύ δύσκολο να επανέρθει
    • Η κάμψη του γόνατος είναι πιο εύκολο να επιτευχθεί ακόμη και αργότερα
    • Ωστόσο, οι ασκήσεις τόσο για ίσιωμα (ε΄κταση) όσο και για κάμψη του γόνατος ξεκινούν από την πρώτη μέρα

Πότε μπορώ να επιστρέψω στον αθλητισμό μετά την αποκατάσταση του πρόσθιου χιαστού;
  • Ο χρόνος επιστροφής στον ανταγωνιστικό αθλητισμό είναι ένα ευρέως συζητημένο θέμα με αυξανόμενα στοιχεία να δείχνουν ότι η μεταγενέστερη επιστροφή στον αθλητισμό ελαττώνει τον κίνδυνο επαναρήξης του πρόσθιου χιαστού
  • Υπάρχει ένας αριθμός δοκιμασιών για την επιστροφή στην άθληση που βοηθούν στη διάγνωση εκείνων που είναι έτοιμοι να επιστρέψουν στον ανταγωνιστικό αθλητισμό
  • Μία από τις βασικές απαιτήσεις είναι ότι το χειρουργημένο πόδι πρέπει να επιτύχει τουλάχιστον το 90% των δοκιμασιών αντοχής και αλμάτων ως προς το μη χειρουργημένο πόδι
  • Παρά το γεγονός ότι είναι τα καλύτερα διαθέσιμα διαγνωστικά εργαλεία για την επιστροφή στην άθληση, δεν είναι 100% προβλέψιμα
  • Ο πρόσθιος χιαστός παρέχει όχι μόνο σταθερότητα στο γόνατο, αλλά έχει υποδοχείς ιδιοδεκτικότητας οι οποίοι είναι ειδικοί υποδοχείς που είναι υπεύθυνοι για την αίσθηση της κίνησης του σώματος και τη θέση στο χώρο:
    • Επομένως, με έναν τραυματισμό πρόσθιου χιαστού χρειάζεται πολύς χρόνος για την αποκατάσταση για να βελτιωθεί αυτή η αίσθηση της θέσης της άρθρωσης, ώστε να αποφευχθεί η τοποθέτηση του γόνατος σε μια θέση που διακινδυνεύει να εκθέσει το μόσχευμα του πρόσθιου χιαστού σε υπερβολικές πιέσεις
  • Πολλές μελέτες δείχνουν ότι η επιστροφή στον ανταγωνιστικό αθλητισμό πριν από τους έξι μήνες μετά τη χειρουργική επέμβαση έχει τραγικά υψηλό ποσοστό αποτυχίας και παρατηρείται μείωση του κινδύνου επαναρρήξης κατά 10% για κάθε μήνα μεταξύ 6 και 9 μηνών
  • Η τρέχουσα ιατρική βιβλιογραφία δείχνει ότι ο κίνδυνος επαναρήξης του πρόσθιου χιαστού μειώνεται περισσότερο στους πρώτους 12 μήνες, αλλά συνεχίζει να μειώνεται ακόμη περισσότερο έως 2 χρόνια μετά την ανακατασκεύη
  • Ωστόσο, η απουσία για δύο χρόνια από τον ανταγωνιστικό αθλητισμό έχει άλλα μειονεκτήματα
  • Έτσι, ο συνιστώμενος χρόνος για την επιστροφή στα ανταγωνιστικά αθλήματα είναι 9-12 μήνες μετά την ανακατασκεύη του πρόσθιου χιαστού με ολοένα αυξανόμενα στοιχεία που δείχνουν ότι οι 12 μήνες είναι ο καταλληλότερος χρόνος
  • Ο χρόνος επιστροφής στα ανταγωνιστικά αθλήματα εξαρτάται επίσης από τον ασθενή να έχει περάσει όλα τα ορόσημα ενός αυστηρού προγράμματος αποκατάστασης του πρόσθιου χιαστού και έχει εγκριθεί η επιστροφή από τον ορθοπαιδικό του
  • Οι βασικές βελτιώσεις που απαιτούνται στην αποκατάσταση του πρόσθιου χιαστού δεν είναι μόνο η ενδυνάμωση, αλλά και η σωστή τεχνική κατά το τρέξιμο, στην ταχεία αλλαγή κατεύθυνσης και η προσγείωση μετά από ένα άλμα

Share

Share by: