Email: info@theodorideskneesurgeon.com     Τηλ: +30 694 0869 069
Dr Αντώνης Α. Θεοδωρίδης
MBBS, BSc, MRCS, MSc, CCT(UK), FRCS(Tr&Orth)
Διευθυντής Ορθοπαιδικός Χειρουργός & Τραυματολόγος
Ειδικός στα Γόνατα και στις Αθλητικές Κακώσεις 
Ειδικευθείς και Μετεκπαιδευθείς στο Ηνωμένο Βασίλειο 
Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Μαρούσι, Αθήνα
Ευρωκλινική
Αμπελόκηποι, Αθήνα
American Medical Centre
Λευκωσία, Κύπρος

Εισαγωγή στην άρθρωση του γόνατος

Εισαγωγή στην Άρθρωση του Γόνατος

Ανατομία Γόνατος
  • Η άρθρωση του γόνατος είναι μια μεγάλη υμενώδης άρθρωση
  • Είναι μια σύνθετη γωνιώδης άρθρωση
  • Οι κυριότερες κινήσεις είναι:
    • Κάμψη (λύγισμα)
    • Έκταση (τέντωμα)
  • Οι παρακάτω δευτερεύουσες κινήσεις λαμβάνουν χώρα αλλά είναι πιο περιορισμένες:
    • Έσω (εσωτερική) στροφή
    • Έξω (εξωτερική) στροφή
  • Η κίνηση του γόνατος εξαρτάται από:
    • τη δράση των μυών γύρω από το γόνατο
    • το σχήμα των αρθρικών επιφανειών
    • τους συνδέσμους μέσα και γύρω από το γόνατο
  • Όπως και σε άλλες υμενώδεις αρθρώσεις:
    • τα οστά καλύπτονται από τον αρθρικό (επίσης γνωστό και ως υαλώδη) χόνδρο ο οποίος ελαχιστοποιεί την τριβή κατά την κίνηση
    • το λιπαντικό μέσα στην άρθρωση ονομάζεται αρθρικό υγρό
  • Τα οστά που σχηματίζουν την άρθρωση του γόνατος είναι:
    • Μηριαίο: το ισχυρότερο και μακρύτερο οστό στο ανθρώπινο σώμα
    • Κνήμη: το οστό του κάτω άκρο που κυρίως δέχεται το υπερκείμενο βάρος
    • Επιγονατίδα: Βρίσκεται μπροστά από το γόνατο και συνδέει τον τετρακέφαλο με την κνήμη
  • Η περόνη είναι ένα μικρότερο οστό που εκτείνεται παράλληλα στο εξωτερικό μέρος της κνήμης:
    • ενώ δεν αποτελεί μέρος της άρθρωσης του γόνατος, παρέχει θέσεις πρόσφυσης σε βασικά μαλακά μόρια της άρθρωσης του γόνατος όπως ο έξω πλάγιος σύνδεσμος
Αρθρικές επιφάνειες
  • Η άρθρωση του γόνατος αποτελείται ανατομικά από δύο αρθρώσεις:
    • Μηροκνημιαία:
      • μεταξύ των έσω και των έξω μηριαίων κονδύλων προς τα πάνω (εγγύς) και
      • το έσω και το έξω κνημιαίο πλατό προς τα κάτω (άπω)
      • στις ακτινογραφίες, εκτιμάται ευκολότερα στις προσθιοοπίσθιες λήψεις 
    • Επιγονατιδομηριαία:
      • μεταξύ της επιγονατίδας πρόσθια (μπροστά) και
      • της μηριαίας τροχιλίας οπίσθια (πίσω)
      • στις ακτινογραφίες, εκτιμάται καλύτερα στις πλάγιες και τις καθ’ εφαπτομένη λήψεις
  • Οι ορθοπαιδικοί χειρουργοί, λειτουργικά, χωρίζουν το γόνατο σε τρία διαμερίσματα, καθώς συχνά το καθένα μπορεί να αντιμετωπιστεί μεμονωμένα:
    • Έσω μηροκνημιαίο διαμέρισμα
    • Έξω μηροκνημιαίο διαμέρισμα
  • Επιγονατιδομηριαίο διαμέρισμα
    • Όταν για παράδειγμα, η αρθρίτιδα εμφανίζεται μεμονωμένα σε ένα από αυτά τα τρία διαμερίσματα, το πάσχον διαμέρισμα μπορεί να αποκατασταθεί μεμονωμένα ενώ τα άλλα δύο διαμερίσματα να μείνουν ανέπαφα
Επιγονατίδα και Επιγονατιδομηριαία Άρθρωση
  • Η επιγονατίδα είναι το μεγαλύτερο σησαμοειδές οστό στο σώμα
  • Τα σησαμοειδή οστά σαν την επιγονατίδα είναι οστά που είναι ενσωματωμένα μέσα στους τένοντες ή τους μύες και χρησιμεύουν για να μειώσουν την τριβή του τένοντα καθώς αυτός ολισθαίνει πάνω σε μια οστική προεξοχή
  • Έχει τον παχύτερο αρθρικό χόνδρο στο σώμα
  • Η επιγονατίδα από τη φύση της ως οστική προεξοχή, βοηθά στην προστασία του πρόσθιου τμήματος του γόνατος
  • Επίσης βοηθά στην επικέντρωση του τένοντα του τετρακέφαλου για βέλτιστη λειτουργία
  • Η επιγονατίδα συνδέει τον τετρακέφαλο μέσω του τένοντα του τετρακέφαλου με το κνημιαίο κύρτωμα μέσω του επιγονατιδικού τένοντα 
  • Λειτουργεί σαν μηχανικός μοχλός και φέροντας τον τετρακέφαλο μακρύτερα από το κέντρο περιστροφής του γόνατος βοηθά στην ενίσχυση της έλξης του τετρακεφάλου κατά 30-40%
  • Αυτή είναι η αιτία για την οποία η αφαίρεση της επιγονατίδας (επιγονατιδεκτομή) που εφαρμοζόταν στο παρελθόν για την αρθρίτιδα της επιγονατιδομηριαίας είχε πτωχά αποτελέσματα
  • Η επιγονατίδα αρθρώνεται με τη μηριαία τροχιλία σχηματίζοντας την επιγονατιδομηριαία άρθρωση
  • Καθώς το γόνατο κάμπτεται και εκτείνεται, η επιγονατίδα γλιστράει πάνω και κάτω στη μηριαία τροχιλία
Μπορείτε να βρείτε περισσότερες σχετικές πληροφορίες εδώ:
Αρθρικός χόνδρος
  • Η επιφάνεια των οστών που αποτελεί τμήμα της άρθρωσης του γόνατος επενδύεται με αρθρικό χόνδρο, ο οποίος είναι ένα λείο λευκό μαξιλάρι που καλύπτει τα άκρα των οστών
  • Μπορεί να φανεί εύκολα όταν ανοίξουμε μια άρθρωση ενός ποδιού από κοτόπουλο
  • Ενώ έχει πάχος μόνο μερικά χιλιοστά, η λειτουργία του είναι να επιτρέπει την ομαλή κίνηση, ελαττώνοντας την τριβή και επομένως τη φθορά
  • Έχει τον χαμηλότερο συντελεστή τριβής που είναι γνωστός στον άνθρωπο (0.002) και είναι 10 φορές πιο ολισθηρός από οποιοδήποτε τεχνητό προϊόν
  • Αυτό σημαίνει ότι οποιοδήποτε φορτίο στο γόνατο παράγει το 1/500 της τιμής του σε τριβή
  • Αποτελείται από:
    • νερό (~75%)
    • πρωτεΐνες (κυρίως κολλαγόνο τύπου II)
  • κύτταρα που ονομάζονται χονδροκύτταρα
  • Η κατακράτηση του νερού είναι πολύ σημαντική για τις μηχανικές ιδιότητές του και όταν υπάρχει φθορά η ικανότητα κατακράτησης νερού χάνεται, κάνοντας τον πιο αδύναμο και λιγότερο προστατευτικό
  • Δεν διαθέτει αιματική παροχή και έτσι, όταν υποστεί βλάβη, δεν μπορεί να επουλωθεί από μόνος του
  • Βασίζεται στην διάχυση του οξυγόνου και στην είσοδο θρεπτικών ουσιών στα κύτταρα του από το περιβάλλον αρθρικό υγρό το οποίο επίσης βοηθά στην λίπανση της άρθρωσης
  • Δεν έχει νεύρωση, αλλά όταν έχει υποστεί βλάβη, το υποκείμενο οστό υφίσταται αυξημένες καταπονήσεις και καθώς διαθέτει νεύρωση, προκαλεί πόνο

Μηνίσκος
  • Η άρθρωση του γόνατος έχει δύο μηνίσκους:
    • Τον έσω (εσωτερικό) μηνίσκο:
      • καλύπτει μικρότερο τμήμα (~60%) του υποκείμενου κνημιαίου πλατό
      • συνδέεται πιο σταθερά με τους περιβάλλοντες ιστούς (έσω πλάγιος σύνδεσμος και αρθρικός θύλακος) από ότι ο έξω μηνίσκος
      • σαν αποτέλεσμα, συνολικά, τραυματίζεται πιο συχνά από τον έξω μηνίσκο
      • πιο συχνά τραυματίζεται σε χρόνιες ρήξεις πρόσθιου χιαστού
    • Τον έξω (εξωτερικό) μηνίσκο:
      • καλύπτει μεγαλύτερο τμήμα (~85%) του υποκείμενου κνημιαίου πλατό
      • συνδέεται λιγότερο σταθερά με τους περιβάλλοντες ιστούς, δεν συνδέεται με τον έξω πλάγιο σύνδεσμο και είναι πολύ πιο κινητός
      • επομένως, τραυματίζεται συνολικά, λιγότερο συχνά από τον έσω μηνίσκο
      • τραυματίζεται πιο συχνά από τον έσω μηνίσκο σε οξεία ρήξη του πρόσθιου χιαστού
  • Όπως και ο αρθρικός χόνδρος, αποτελεί τύπο χόνδρου που ονομάζεται ινώδης χόνδρος
  • Ο μηνίσκος είναι πιο ελαστικός και λιγότερο σπογγώδης από τον αρθρικό χόνδρο
    • Έχουν ημισεληνοειδές σχήμα και βρίσκονται μεταξύ των αρθρικών επιφανειών του μηριαίου και της κνήμης
    • Ο έσω μηνίσκος έχει πιο ημισεληνοειδές σχήμα
    • Ο έξω μηνίσκος έχει πιο κυκλικό σχήμα
    • Περιγραφικά χωρίζονται σε τριτημόρια
      • Πρόσθιο (μπροστά)
      • Μέσο
      • Οπίσθιο (πίσω)
    • Τα πρόσθια και τα οπίσθια τριτημόρια του κάθε μηνίσκου έχουν το καθένα ένα κέρας που προσδένει τον μηνίσκο στο οστό μέσω της μηνισκικής ρίζας 
    • Με άλλα λόγια, κάθε μηνίσκος προσδένεται στο οστό (κνήμη) μέσω των πρόσθιων (μπροστά) και των οπίσθιων (πίσω) μηνισκικών ριζών
    • Αν αυτές οι μηνισκικές ρίζες (άγκυρες στο οστό) υποστούν ρήξη, τότε ολόκληρος ο μηνίσκος αποδιοργανώνεται και χάνουν την προστατευτική τους λειτουργία
    • Οι ρήξεις των μηνισκικών ριζών διαγιγνώσκονται ολοένα και συχνότερα, αλλά για την επιδιόρθωσή τους χρειάζονται πιο πολύπλοκες τεχνικές 
    • Οι δυο μηνίσκοι συνδέονται μπροστά μέσω του εγκάρσιου συνδέσμου των μηνίσκων
  • Δισκοειδής μηνίσκος:
    • Έχει σχήμα περισσότερο δισκοειδές παρά ημισεληνοειδές, είναι παχύτερος και καλύπτει μεγαλύτερη περιοχή του υποκείμενου οστού σε σχέση με το φυσιολογικό μηνίσκο
    • Είναι μια φυσιολογική παραλλαγή που συμβαίνει περίπου στο 3-5% του πληθυσμού
    • Πρόκειται για μια συγγενή ανωμαλία που σημαίνει ότι το άτομο γεννήθηκε με αυτήν
    • Συνήθως επηρεάζει τον έξω μηνίσκο
    • Ανευρίσκεται αμφοτερόπλευρα (και στα δύο γόνατα) σε ποσοστό ~20%
    • Αν είναι ασυμπτωματικός, θα πρέπει να αφεθεί ως έχει
    • Είναι πιο επιρρεπείς σε ρήξη από τον φυσιολογικό μηνίσκο:
      • Εάν γίνει συμπτωματικός, τότε ο μηνίσκος ξυρίζεται σε ένα πιο φυσιολογικό ημισεληνοειδές σχήμα
  • Η λειτουργία τους είναι να:
    • Λειτουργούν ως αμορτισέρ
      • Έσω μηνίσκος: Δέχεται το 50% του φορτίου που διέρχεται από το έσω ήμισυ της άρθρωσης όταν το γόνατο είναι σε πλήρη έκταση και το 85% όταν το γόνατο είναι σε κάμψη 90 μοιρών
      • Έξω μηνίσκος: Δέχεται το 70% του φορτίου που διέρχεται από το έξω ήμισυ της άρθρωσης όταν το γόνατο είναι σε πλήρη έκταση και το 85% όταν το γόνατο είναι σε κάμψη 90 μοιρών
    • Βαθαίνουν τις αρθρικές επιφάνειες, διασπείροντας έτσι το φορτίο σε μια μεγαλύτερη επιφάνεια επαφής και ελαττώνουν την καταπόνηση του αρθρικού χόνδρου
    • Αυξάνουν τη σταθερότητα της άρθρωσης του γόνατος:
      • Ο μηνίσκος αγκαλιάζει το μηριαίο, παρέχοντας πρόσθετη σταθερότητα από εμπρός προς τα πίσω (ειδικά ο έσω μηνίσκος)
      • Η ρήξη της οπίσθιας ρίζας του έσω μηνίσκου με παρουσία τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού δρα επιπρόσθετα στην προσθιοοπίσθια (από μπροστά προς τα πίσω) αστάθεια του γόνατος και η αποτυχία της επιδιόρθωσης και των δυο, διακινδυνεύει το αποτέλεσμα της σταθερότητας του γόνατος
      • Η ρήξη της οπίσθιας ρίζας του έξω μηνίσκου δρα επιπρόσθετα στην στροφική αστάθεια του γόνατος
    • Βοηθά στη λίπανση της άρθρωσης του γόνατος:
      • Ο μηνίσκος δρα σαν ένας υαλοκαθαριστήρας που διασπείρει το αρθρικό υγρό πάνω στον αρθρικό χόνδρο
    • Βοηθά στη διατροφή του αρθρικού χόνδρου:
      • Με τη διασπορά του αρθρικού υγρού πάνω από τον αρθρικό χόνδρο, βοηθά στην παροχή θρέψης
  • Η αιματική παροχή στον μηνίσκο προέρχεται από την πρόσδεσή του, περιφερικά στον αρθρικό χόνδρο και μπορεί να αναλυθεί σε τριτημόρια:
    • Έξω περιφερικό τριτημόριο (ερυθρά ζώνη): έχει καλή αιματική παροχή και καλό δυναμικό επούλωσης
    • Μέση τριτημόριο (ερυθρά-λευκή ζώνη): πτωχή αιματική παροχή που σημαίνει μικρό δυναμικό επούλωσης
    • Έσω τριτημόριο (λευκή-λευκή ζώνη): καθόλου αιματική παροχή, εξαρτάται μόνο από τη διάχυση, έτσι δεν υπάρχει δυναμικό επούλωσης

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες σχετικές πληροφορίες εδώ:
Σύνδεσμοι γύρω από το γόνατο
  • Οι κύριοι σύνδεσμοι γύρω από το γόνατο είναι:
    • Έσω (εσωτερικός) και έξω (εξωτερικοί) πλάγιος σύνδεσμος
    • Πρόσθιος (μπροστά) και οπίσθιος (πίσω) χιαστός σύνδεσμος
  • Οι πλάγιοι σύνδεσμοι βρίσκονται στην περιφέρεια και είναι έξω από τον αρθρικό θύλακο της άρθρωσης του γόνατος:
    • Έσω πλάγιος σύνδεσμος:
      • Βρίσκεται στην εσωτερική πλευρά του γόνατος, συνδέει το μηριαίο με την κνήμη και βοηθά στην αντίσταση στις δυνάμεις βλαισοποίησης στο γόνατο, δηλ. το πόδι να φέρεται πιο μακριά από τη μέση γραμμή σε σχέση με το γόνατο
    • Έξω πλάγιος σύνδεσμος:
      • Βρίσκεται στην εξωτερική πλευρά του γόνατος, συνδέει το μηριαίο με την κεφαλή της περόνης και βοηθά την αντίσταση στις δυνάμεις ραιβοποίησης στο γόνατο, δηλαδή το πόδι να φέρεται προς τη μέση γραμμή σε σχέση με το γόνατο
  • Από την άλλη πλευρά, οι χιαστοί σύνδεσμοι (πρόσθιος και οπίσθιος) είναι ενδοθυλακικοί και βρίσκονται στο μέσο του γόνατος και όπως φανερώνει το όνομά τους χιάζονται ο ένας ως προς τον άλλον:
    • Πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος:
      • Εκτείνεται από το πρόσθιο κεντρικό τμήμα της κνήμης ως τον έξω μηριαίο κόνδυλο, προς τα πίσω
      • Βοηθά στην παρεμπόδιση της πρόσθιας μετατόπισης της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο οστό καθώς και την παροχή στροφικής σταθερότητας
    • Οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος:
      • Εκτείνεται από το οπίσθιο τμήμα της κνήμης ως τον έσω μηριαίο κόνδυλο μπροστά
      • Βοηθά στην παρεμπόδιση της οπίσθιας μετατόπισης της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο οστό
Μύες και τένοντες γύρω από το γόνατο
  • Οι τένοντες γύρω από το γόνατο μπορούν να ταξινομηθούν ανάλογα με τη λειτουργία τους:
    • Πρόσθιοι (μπροστά) μύες του μηρού που περιλαμβάνουν τον τετρακέφαλο μηριαίο
    • Οπίσθιοι (πίσω) μύες του μηρού που ονομάζονται οπίσθιοι μηριαίοι
  • Ο τετρακέφαλος αποτελείται από μια ομάδα 4 μυών που ονομάζονται:
    • Ορθός μηριαίος:
      • Βρίσκεται πρόσθια (μπροστά)
    • Έσω πλατύς:
      • Βρίσκεται στην έσω (εσωτερική) πλευρά του μηριαίου 
    • Έξω πλατύς:
      • Βρίσκεται στην έξω (εξωτερική) πλευρά του μηριαίου 
    • Μέσος πλατύς:
      • Βρίσκεται μεταξύ του έξω πλατύ και του έσω πλατύ αλλά εν τω βάθει του ορθού μηριαίου
  • Η λειτουργία του τετρακέφαλου είναι να εκτείνει το γόνατο:
    • Είναι ένας ισχυρός εκτείνων του γόνατος
    • Εντούτοις, είναι ο μόνος μυς που εκτείνει το γόνατο και αν τραυματιστεί (ιδιαίτερα οι δύο τένοντες του) μπορεί να προκαλέσει σημαντική αναπηρία
  • Υπάρχουν δύο τένοντες που σχετίζονται με τον τετρακέφαλο και αποτελούν μέρος του εκτατικού μηχανισμού:
    • Τένοντας τετρακεφάλου:
      • Παρέχει την εισαγωγή του τετρακεφάλου στην επιγονατίδα
    • Επιγονατιδικός τένοντας:
      • Συνδέει την επιγονατίδα με το κνημιαίο κύρτωμα (οστική προεξοχή στην πρόσθια επιφάνεια της κνήμης λίγα εκατοστά κάτω από το επίπεδο της άρθρωσης του γόνατος)
  • Οι οπίσθιοι μηριαίοι είναι μια ομάδα τριών μυών στο πίσω μέρος του μηρού και αποτελούνται από τους:
    • Ημιμεμβρανώδη:
      • Πρόκειται για ένα επίπεδο τένοντα ο οποίος βρίσκεται περισσότερο προς τα έσω από τους τρεις τένοντες των οπίσθιων μηριαίων
      • Εκφύεται από το ισχιακό κύρτωμα και καταφύεται στον έσω κνημιαίο κόνδυλο
      • Χρησιμεύει για να εκτείνει το ισχίο, να κάμπτει το γόνατο και να στρέφει την κνήμη προς τα έσω όταν το γόνατο κάμπτεται
    • Ημιτενοντώδης:
      • Εκφύεται από το ισχιακό κύρτωμα και τα καταφύεται στο χήνειο πόδα στην εγγύς κνήμης
      • Χρησιμεύει για να εκτείνει το ισχίο, να κάμπτει το γόνατο και να στρέφει την κνήμη προς τα έσω όταν το γόνατο κάμπτεται
    • Δικέφαλος μηριαίος:
      • Εκφύεται από το ισχιακό κύρτωμα και καταφύεται στην κεφαλή της περόνης
      • Χρησιμεύει για να εκτείνει το ισχίο, να κάμπτει το γόνατο και να στρέφει την κνήμη προς τα έξω 
  • Οι οπίσθιοι μηριαίοι εκφύονται πάνω από την άρθρωση του ισχίου, από το ισχιακό κύρτωμα (οστική προεξοχή της πυέλου επί της οποίας κάθεστε) και καταφύονται κάτω από το επίπεδο της άρθρωσης του γόνατος
  • Η λειτουργία τους είναι να κάμπτουν το γόνατο και να εκτείνουν το ισχίο
  • Καθώς οι οπίσθιοι μηριαίοι διασχίζουν δύο αρθρώσεις (ισχίο και γόνατο), ονομάζονται διάρθριοι και είναι σημαντικοί σε σύνθετες λειτουργικές κινήσεις και τη σταθερότητα του κάτω άκρου
  • Οι τένοντες στην έσω (εσωτερική) πλευρά είναι ο ραπτικός, ο ισχνός και ο ημιτενοντώδης:
    • Καταφύονται στην πρόσθια-έσω επιφάνεια της εγγύς κνήμης που ονομάζεται χήνειος πους με τη σειρά που προαναφέρεται από εγγύς έως άπω
    • Ο ισχνός και ο ημιτενοντώδης είναι δύο τένοντες που χρησιμοποιούνται συχνότερα για την ανακατασκευή των συνδέσμων γύρω από το γόνατο
    • Ο ημιμεμβρανώδης αποτελεί τμήμα των οπίσθιων μηριαίων
  • Τένοντες στην έξω (εξωτερική) πλευρά:
    • Ο δικέφαλος μηριαίος είναι άλλος ένας τένοντας των οπίσθιων μηριαίων που καταφύεται στην κεφαλή της περόνης
    • Ο τένοντας του ιγνυακού δεν αποτελεί μέρος του συμπλέγματος των οπίσθιων μηριαίων και είναι ο μόνος τένοντας που διαπερνά τον αρθρικό θύλακο (περιγράφεται περαιτέρω στο τμήμα της οπίσθιας έξω γωνίας)

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες σχετικές πληροφορίες εδώ:  
Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος (ΠΧΣ)
  • Ένας από τους τέσσερις κύριους συνδέσμους στο γόνατο
  • Βρίσκεται στη μέση του γόνατος, στη μεσοκονδύλια εντομή
  • Έχει μέγεθος 33x11mm
  • Το φορτίο αστοχίας είναι τα 2200 Newton
  • Ο πρόσθιος χιαστός εκφύεται από την κορυφή της κνήμης προς τα εμπρός και φέρεται προς τα άνω, οπίσθια (πίσω) και έξω
  • Καταφύεται στο έσω (εσωτερικό) τοίχωμα του έξω (εξωτερικού) μηριαίου κονδύλου
  • Εμποδίζει της υπερβολική πρόσθια μετατόπιση της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο οστό καθώς επίσης παρέχει στροφική σταθερότητα, ειδικά όταν η κνήμη φέρεται σε έξω στροφή σε σχέση με το μηριαίο
  • Έτσι, είναι σημαντικός σε δραστηριότητες που περιλαμβάνουν αλλαγές κατεύθυνσης
  • Ο τυπικός μηχανισμός κάκωσης είναι ένας ανέπαφος στροφικός τραυματισμός σε βλαισότητα σε ένα γόνατο που φορτίζεται σε κάμψη και την κνήμη να φέρεται σε έσω στροφή σε σχέση με το μηριαίο
  • Ο πρόσθιος χιαστός αποτελείται από δύο δεσμίδες: την πρόσθια-έσω και την οπίσθια-έξω δεσμίδα
  • Το αίσθημα αστάθειας του ασθενούς και η επιβεβαίωση ενός χαλαρού / ανεπαρκούς πρόσθιου χιαστού κατά την κλινική εξέταση βοηθούν στη λήψη απόφασης για χειρουργική επέμβαση επί υποψίας μερικής ρήξης πρόσθιου χιαστού

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες σχετικές πληροφορίες εδώ:  
Οπίσθιος Χιαστός Σύνδεσμος (ΟΧΣ)
  • Ο οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι ο άλλος χιαστός σύνδεσμος και βρίσκεται επίσης στη μέση του γόνατος (μεσοκονδύλια εντομή)
  • Ο οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος διασχίζει το μέσο του γόνατος προς την αντίθετη κατεύθυνση από τον πρόσθιο χιαστό
  • Ο οπίσθιος χιαστός εκφύεται από το πίσω μέρος της κνήμης και φέρεται προς τα άνω, πρόσθια (μπροστά) και έσω (προς τα μέσα)
  • Καταφύεται στην έξω (εξωτερική) πλευρά του έσω (εσωτερικού) μηριαίου κονδύλου
  • Έχει μέγεθος 38x13mm
  • Το φορτίο αστοχίας είναι 2500 Newton
  • Επομένως, είναι ένας μακρύτερος και ισχυρότερος σύνδεσμος από τον πρόσθιο χιαστό
  • Τραυματίζεται λιγότερο συχνά από τον πρόσθιο χιαστό
  • Η λειτουργία του είναι να εμποδίζει την οπίσθια μετατόπιση της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο
  • Ο τυπικός μηχανισμός κάκωσης είναι μια δύναμη που ασκείται απευθείας στην κνήμη με κατεύθυνση προς τα πίσω όπως η κρούση της κνήμης στο ταμπλό του αυτοκινήτου σε τροχαίο ατύχημα ή απευθείας προσγείωση στην κνήμη με το γόνατο σε κάμψη κατά τη διάρκεια μιας πτώσης

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες σχετικές πληροφορίες εδώ:  
Έσω πλάγιος σύνδεσμος
  • Ο έσω πλάγιος σύνδεσμος βρίσκεται στο έσω τμήμα του γόνατος
  • Ο έσω πλάγιος σύνδεσμος εκφύεται πλησίον του έσω μηριαίου επικόνδυλου και καταφύεται σε μια ευρεία περιοχή της έσω επιφάνειας της κνήμης
  • Η λειτουργία του είναι η αντίσταση στις δυνάμεις βλαισοποίησης δηλ. το πόδι να απομακρύνεται από τη μέση γραμμή σε σχέση με το γόνατο
  • Αποτελείται από δυο μοίρες:
    • Εν τω βάθει μοίρα:
      • Βρίσκεται δίπλα στην άρθρωση του γόνατος και προσφύεται σε μικρή απόσταση
      • Προσφύεται στον έσω μηνίσκο
      • Είναι η πιο αδύναμη από τις δύο μοίρες
    • Επιπολής μοίρα:
      • Είναι πιο μακριά από την άρθρωση του γόνατος σε σχέση με την εν τω βάθει μοίρα
      • Είναι ο κύριος σταθεροποιητής στις δυνάμεις βλαισοποίησης του γόνατος
  • Σε αντίθεση με τον έξω πλάγιο σύνδεσμο, είναι αρκετά επίπεδη και ευρεία δομή
  • Παρά το γεγονός ότι έχει ισχύ 4000 Newtons, είναι ο συνηθέστερα τραυματισμένος σύνδεσμος του γόνατος
  • Αλλά έχει μια καλή αιματική παροχή και έχει καλή επούλωση με τη χρήση κηδεμόνα
Έξω πλάγιος σύνδεσμος
  • Ο έξω πλάγιος σύνδεσμος βρίσκεται στο εξωτερικό μέρος του γόνατος
  • Ο έξω πλάγιος σύνδεσμος συνδέει το έξω τμήμα του μηριαίου οστού (έξω μηριαίος επικόνδυλος) με την κεφαλή της περόνης
  • Η λειτουργία του είναι η αντίσταση στις δυνάμεις ραιβοποίησης δηλ. το πόδι να φέρεται προς τη μέση γραμμή σε σχέση με το γόνατο
  • Είναι μια σχοινοειδής δομή, πολύ λεπτότερος, μικρότερος και πιο αδύναμος από τον έσω πλάγιο σύνδεσμο
  • Το φορτίο αστοχίας είναι μόνο 750 Newtons
  • Παρά το γεγονός ότι είναι ο πιο αδύναμος από τους κύριους συνδέσμους του γόνατος, είναι ο λιγότερο συχνά τραυματισμένος σύνδεσμος
  • Ο τραυματισμός του έξω πλαγίου συνδέσμου συμβαίνει συχνά σε συνδυασμό με άλλους τραυματισμούς, όπως της οπίσθιας έξω γωνίας ή του οπίσθιου χιαστού
  • Έχει πτωχή αιματική παροχή και σπάνια επουλώνεται με απλή χρήση κηδεμόνα, σε αντίθεση με τον έσω πλάγιο σύνδεσμο
Οπίσθια έξω γωνία
  • Η οπίσθια έξω γωνία είναι η γωνία του γόνατος που βρίσκεται προς τα πίσω και προς το εξωτερικό τμήμα του γόνατος
  • Περιλαμβάνει πολυάριθμες δομές (δηλ. δεν είναι μια ενιαία δομή) και οι τρεις πιο σημαντικές είναι:
    • Έξω πλάγιος σύνδεσμος: όπως περιγράφεται λεπτομερώς παραπάνω
    • Ο τένοντας του ιγνυακού:
      • Πρόκειται για το τενόντιο τμήμα του ιγνυακού μυός 
      • Ο ιγνυακός μυς εκφύεται από την εξωτερική επιφάνεια του έξω μηριαίου κονδύλου του μηριαίου οστού και καταφύεται στην οπίσθια επιφάνεια της κνήμης λίγο κάτω από την άρθρωση του γόνατος
      • Ο τένοντος του ιγνυακού διαπερνά τον αρθρικό θύλακο, αλλά όχι και τον αρθρικό υμένα
      • Βρίσκεται δίπλα στον έξω μηνίσκο προς τα πίσω, αλλά δεν συνδέεται μαζί του
    • Ο περονοϊγνυακός σύνδεσμος:
      • Είναι ένας μικρός σύνδεσμος που συνδέει τον τένοντα του ιγνυακού με την κεφαλή της περόνης
  • Η λειτουργία της οπίσθιας-έξω γωνίας είναι να εμποδίζει την υπερβολική έξω στροφή της κνήμης σε σχέση με το μηρό
  • Μεμονωμένοι τραυματισμοί της οπίσθιας-έξω γωνίας είναι σπάνιοι, αλλά συνηθέστερα συμβαίνουν σε συνδυασμό με άλλους συνδεσμικούς τραυματισμούς όπως του πρόσθιου χιαστού ή του οπίσθιου χιαστού
Ορογόνοι θύλακοι γύρω από το γόνατο
  • Ο ορογόνος θύλακος είναι ένας σάκος γεμάτος υγρό και βοηθάει στη μείωση της τριβής μεταξύ των μυών, των τενόντων, των οστών και των συνδέσμων
  • Βοηθά σημαντικά στην άμβλυνση των σημείων πίεσης γύρω από το γόνατο
  • Μπορούν να ποικίλουν σε αριθμό αλλά συνήθως υπάρχουν γύρω στους 14 ορογόνους θύλακες γύρω από το γόνατο
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους συμπτωματικούς ορογόνους θυλάκους πατήστε εδώ
Υμενική πτυχή
  • Η υμενική πτυχή είναι μια αναδίπλωση του αρθρικού υμένα μέσα στην άρθρωση του γόνατος
  • Θεωρείται ότι είναι υπόλειμμα εμβρυϊκού συνδετικού ιστού που απέτυχε να απορροφηθεί κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ανάπτυξης
  • Θεωρείται ότι οι υμενικές πτυχές υπάρχουν στο 50% περίπου του πληθυσμού και το μέγεθος τους είναι ποικίλο
  • Είναι ελαστικές, λεπτές και εύκαμπτες δομές και σχεδόν διαφανείς σαν μεμβράνη
  • Υπάρχουν τέσσερα καλά περιγεγραμμένες υμενικές πτυχές:
    • Υποεπιγονατιδική υμενική πτυχή (επίσης γνωστή ως ligamentum mucosum):
      • Η πιο συχνή υμενική πτυχή στο γόνατο
      • Βρίσκεται στη μέση του γόνατος (μεσοκονδύλια εντομή) και φέρεται από το λιπώδες σώμα της επιγονατίδας στο κέντρο της εντομής
      • Μπορεί μερικές φορές να συγχέεται με τον πρόσθιο χιαστό
    • Υπερεπιγονατιδική υμενική πτυχή:
      • Βρίσκεται στον υπερεπιγονατιδικό χώρο (τμήμα της άρθρωσης του γόνατος εγγύς της επιγονατίδας)
      • Εκτείνεται από το έσω τμήμα του γόνατος ως το έξω τοίχωμα
    • Έσω υμενική πτυχή:
      • Βρίσκεται στο έσω τοίχωμα του γόνατος
      • Εκτείνεται από το λιπώδες σώμα της επιγονατίδας έσω γύρω από τον έσω μηριαίο κόνδυλο και προς το έσω τοίχωμα του γόνατος
      • Η πιο συχνά τραυματισμένη υμενική πτυχή, λόγω επαναλαμβανόμενης τριβής πάνω από τον έσω μηριαίο κόνδυλο καθώς το γόνατο κάμπτεται και εκτείνεται
    • Έξω υμενική πτυχή:
      • Βρίσκεται στην έξω πλευρά του γόνατος
      • Πρόκειται για την σπανιότερη μορφή και σπάνια προκαλεί συμπτώματα
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το σύνδρομο υμενικής πτυχής πατήστε εδώ
    Κίνηση γόνατος
    • Η κίνηση στο γόνατο μπορεί να θεωρηθεί πολύ απλοϊκά ως κάμψη (λύγισμα) και έκταση (τέντωμα) όπως θα συνέβαινε σε οποιαδήποτε γωνιώδη άρθρωση
    • Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο περίπλοκη και είναι μια σύνθετη κίνηση που περιλαμβάνει:
      • Κάμψη: λύγισμα
      • Έκταση: τέντωμα
      • Οπίσθια ολίσθηση: 
        • Καθώς το γόνατο κάμπτεται, το μηριαίο ολισθαίνει οπίσθια (προς τα πίσω) στην κνήμη έτσι ώστε να το καθαρίσει και να επιτρέψει μεγαλύτερη κάμψη
      • Στροφή: 
        • Για να λυγίσει το γόνατο από τη θέση πλήρους έκτασης κατά τη στάση, ο ιγνυακός ξεκλειδώνει το γόνατο φέροντας το μηριαίο σε έξω στροφή πάνω στην κνήμη
        • Αυτό είναι απαραίτητο για την οπίσθια ολίσθηση και την κάμψη
      • Μετατόπιση:
        • Το έσω διαμέρισμα είναι πολύ ομοιογενές, δηλ. οι επιφάνειες ταιριάζουν μεταξύ τους και ο έσω μηριαίος κόνδυλος μπορεί να κάθεται καλά μέσα στο κοίλο (στρογγυλεμένο προς τα έσω) έσω κνημιαίο πλατό:
          • Σαν αποτέλεσμα, κατά τη διάρκεια της κάμψης υπάρχει ελάχιστη ολίσθηση από μπροστά προς τα πίσω του έσω μηριαίου κονδύλου στο έσω κνημιαίο πλατό
        • Το έξω διαμέρισμα είναι ανομοιογενές δηλ. οι επιφάνειες δεν ταιριάζουν μεταξύ τους καθώς ο έξω μηριαίος κόνδυλος είναι κυρτός (στρογγυλευμένος προς τα έξω) έτσι κατά τη διάρκεια της κάμψης υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ολίσθηση του έξω μηριαίου κονδύλου επί του έξω κνημιαίου πλατό που βοηθά τον μηχανισμό οπίσθιας ολίσθησης
    • Επομένως, η φυσιολογική κίνηση του γόνατος εξαρτάται από:
      • την αρθρική γεωμετρία (σχήμα των αρθρικών επιφανειών)
      • τους συνδέσμους
      • τους μύες
      • Εάν κάποια από αυτά επηρεαστεί τότε θα έχει αντίκτυπο στην κίνηση του γόνατος και τη σταθερότητα και την επακόλουθη φθορά και πόνο
    • Οι τέσσερις κύριες κινήσεις που λαμβάνουν χώρα στο γόνατο και οι μύες που προκαλούν αυτές τις κινήσεις είναι:
      • Έκταση: ο τετρακέφαλος ο οποίος μέσω του τένοντα του τετρακέφαλου εισέρχεται στην επιγονατίδα και στη συνέχεια μέσω του επιγονατιδικού τένοντα καταλήγει στο κνημιαίο κύρτωμα
      • Κάμψη: οπίσθιοι μηριαίοι, ισχνός, ραπτικός, ιγνυακός και μακρός πελματικός
      • Έξω στροφή: δικέφαλος μηριαίος
      • Έσω στροφή: ημιμεμβρανώδης, ημιτενοντώδης, ισχνός, ραπτικός και ιγνυακός
    Περισσότερες πληροφορίες για αρθρώσεις και κίνηση μπορείτε να βρείτε εδώ

    Share

    Share by: