Email: info@theodorideskneesurgeon.com     Τηλ: +30 694 0869 069
Dr Αντώνης Α. Θεοδωρίδης
MBBS, BSc, MRCS, MSc, CCT(UK), FRCS(Tr&Orth)
Διευθυντής Ορθοπαιδικός Χειρουργός & Τραυματολόγος
Ειδικός στα Γόνατα και στις Αθλητικές Κακώσεις 
Ειδικευθείς και Μετεκπαιδευθείς στο Ηνωμένο Βασίλειο 
Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Μαρούσι, Αθήνα
Ευρωκλινική
Αμπελόκηποι, Αθήνα
American Medical Centre
Λευκωσία, Κύπρος
Σύνδρομο Υμενικής Πτυχής
Σύνδρομο Υμενικής Πτυχής
Τι είναι το σύνδρομο υμενικής πτυχής;
  • Το σύνδρομο υμενικής πτυχής (σύνδρομο Plica) προκύπτει όταν η κατά τα άλλα φυσιολογική ασυμπτωματική υμενική πτυχή γίνει επώδυνη και μπορεί να εμποδίσει τη λειτουργία του γόνατος
  • Για να γίνει καλύτερα κατανοητό, παρακάτω είναι επεξηγήσεις των βασικών χαρακτηριστικών ανατομίας του γόνατος

Τι είναι ο αρθρικός υμένας;
  • Ο αρθρικός υμένας είναι μια μεμβράνη συνδετικού ιστού που καλύπτει το εσωτερικό του αρθρικού θυλάκου που περιβάλλει όλες τις υμενώδεις αρθρώσεις

Τι είναι η υμενώδη άρθρωση;
  • Η υμενώδη άρθρωση είναι ο πιο κοινός τύπος άρθρωσης στο ανθρώπινο σώμα
  • Υπάρχουν 206 οστά και περίπου 300 αρθρώσεις στο ανθρώπινο σώμα
  • Όλες οι αρθρικές αρθρώσεις έχουν τρία κοινά χαρακτηριστικά:
    • Αρθρικός χόνδρος που καλύπτει τις οστικές επιφάνειες επιτρέποντας την ομαλή ελεύθερη κίνηση χωρίς να βλάπτει το υποκείμενο οστό
    • Αρθρικός θύλακος που καλύπτεται εσωτερικά από τον αρθρικό υμένα
    • Αρθρικό υγρό που είναι το φυσικό λιπαντικό εντός της αρθρικής κοιλότητας

Τι είναι η υμενική πτυχή;
  • Η υμενική πτυχή είναι μία αναδίπλωση του αρθρικού υμένα μέσα στην κοιλότητα της άρθρωσης και προεξέχει έξω από την κοιλότητα σαν ένα λεπτό ράφι

Πώς σχηματίζονται οι υμενικές πτυχές;
  • Οι υμενικές πτυχές στο γόνατο σχηματίζονται κατά το αρχικό εμβρυϊκό στάδιο ανάπτυξης αλλά οι περισσότερες αποσυντίθενται όταν το έμβρυο είναι περίπου 3 μηνών
  • Οι κινήσεις του γόνατος του εμβρύου εντός της μήτρας βοηθά στην αποσύνθεση των υμενικών πτυχών

Ποιες αρθρώσεις επηρεάζονται από τις υμενικές πτυχές;
  • Η υμενική πτυχή μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε αρθρική άρθρωση, αλλά η πιο κοινή άρθρωση που προσβάλλεται είναι το γόνατο

Πόσες υμενικές πτυχές υπάρχουν μέσα στο γόνατο;
  • Υπάρχουν 4 υμενικές πτυχές μέσα στο γόνατο κατά την ανάπτυξη:
    • Υπερεπιγονατιδική υμενική πτυχή:
      • Η υπερεπιγονατιδική υμενική πτυχή βρίσκεται στον αρθρικό θύλακο πάνω από την επιγονατίδα
    • Έσω υμενική πτυχή:
      • Η έσω υμενική πτυχή βρίσκεται στην εσωτερική πλευρά της άρθρωσης του γόνατος και τη συνδέει με το λίπος κάτω από την επιγονατίδα
      • Η έσω υμενική πτυχή είναι η πιο κοινή και η πιο συχνά ερεθισμένη και προκαλεί το σύνδρομο υμενικής πτυχής
    • Υποεπιγονατιδική υμενική πτυχή:
      • Η υποεπιγονατιδική υμενική πτυχή ονομάζεται επίσης ligamentum mucosum και συνδέει το λίπος κάτω από την επιγονατίδα με τον πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο και το κεντρικό τμήμα του μηριαίου οστού μεταξύ των δύο μηριαίων κονδύλων
    • Έξω υμενική πτυχή:
      • Η έξω υμενική πτυχή συνδέει το έξω τμήμα της άρθρωσης του γόνατος με το λίπος κάτω από την επιγονατίδα
      • Είναι η πιο σπανία υμενική πτυχή

Πόσο συχνές είναι οι υμενικές πτυχές;
  • Οι υμενικές πτυχές του γόνατος πιστεύεται ότι εμφανίζονται στο 50-80% των ενηλίκων
  • Ωστόσο, δεν είναι όλες συμπτωματικές

Πόσο συχνό είναι το σύνδρομο υμενικής πτυχής;
  • Περίπου το 10% του πληθυσμού παρουσιάζουν το σύνδρομο υμενικής πτυχής κάποια στιγμή στη ζωή τους
Ποιος κινδυνεύει;
  • Εμφανίζεται και στα δύο φύλα
  • Συνήθως συμβαίνει στην πρώτη έως την τρίτη δεκαετία της ζωής
Αιτιολογία
  • Οι υμενικές πτυχές είναι ως επί το πλείστον ασυμπτωματικές και έχουν ελάχιστη κλινική σημασία
  • Ωστόσο, εάν οι υμενικές πτυχές τραυματιστούν ή ερεθιστούν μπορεί να αρχίσουν να φλεγμαίνουν και να προκαλέσουν συμπτώματα:
    • Η φλεγμονή προκαλεί πάχυνση της υμενικής πτυχής και να γίνει ινώδες και άκαμπτη
    • Αυτό σημαίνει ότι κατά την κίνηση του γόνατος η πιο άκαμπτη και σκληρή υμενική πτυχή τεντώνεται πάνω από το μηριαίο οστό κατά την κίνηση του γόνατος προκαλώντας πόνο
  • Τα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν πόνο της υμενικής πτυχής είναι:
    • Άμεσος τραυματισμός της υμενικής πτυχής
    • Στροφικές κακώσεις
    • Επαναλαμβανόμενη κάμψη / έκταση του γόνατος:
      • Συνήθως παρατηρείται σε αθλητικές δραστηριότητες όπως τρέξιμο, ποδηλασία, γυμναστική, ομαδικά αθλήματα
    • Αδυναμία του έσω πλατέως μυός (αποτελεί το κάτω έσω μέρος του τετρακέφαλου)
    • Σημαντική ανισορροπία των μυών γύρω από το γόνατο
    • Αυξημένη σωματική δραστηριότητα
    • Αιμάτωμα
Συμπτώματα
  • Οι υμενικές πτυχές προκαλούν συμπτώματα όταν, λόγω μιας φλεγμονώδους διαδικασίας, γίνονται σφιχτές, πεπαχυσμένες, ινώδεις και ανελαστικές
  • Η θέση του πόνου είναι συνήθως πρόσθια ή πρόσθια-έσω, αλλά είναι μη ειδική και μπορεί να συγχέεται με άλλες παθολογικές καταστάσεις που συχνά οδηγούν σε αποτυχία επιτυχούς διάγνωσης και θεραπείας
  • Η έσω υμενική πτυχή:
    • είναι η πιο συνήθης συμπτωματική υμενική πτυχή
    • μπορεί να προσκρούει στον έσω μηριαίο κονδύλιο στις 70-100 μοίρες κάμψης του γόνατος
    • Η πρόσκρουση με την πάροδο του χρόνου μπορεί να προκαλέσει τριβή και φθορά του αρθρικού χόνδρου στον έσω μηριαίο κονδύλιο
  • Προσβάλλεται περίπου το 10% του πληθυσμού 
  • Μπορούν να είναι αμφοτερόπλευρες (επηρεάζουν και τα δυο γόνατα) στο 60% των περιπτώσεων, αλλά συνήθως δεν συμβαίνουν ταυτόχρονα
  • Οι ασθενείς μπορούν να αναφέρουν:
    • Ήχο «κλικ»
    • Γδούπο
    • Αίσθημα «μαγκώματος» κατά την στάση οκλαδόν

Ποιες εξετάσεις βοηθούν στη διάγνωση του συνδρόμου υμενικής πτυχής;
  • Aκτινογραφίες:
    • Οι ακτινογραφίες του γόνατος είναι μία καλή βασική μελέτη, αλλά δεν θα βοηθήσουν στην διάγνωση της υμενικής πτυχής
  • Μαγνητική τομογραφία:
    • Η μαγνητική τομογραφία μπορεί να δείξει την υμενική πτυχή και την τοποθεσία
    • Ωστόσο, δεν είναι πάντα εύκολο να εντοπιστούν ούτε να αξιολογηθούν με σιγουριά εάν είναι συμπτωματικά
    • Η μαγνητική τομογραφία είναι πολύ χρήσιμη για τον αποκλεισμό άλλων παθολογιών ως πηγές πόνου
  • Kλινική εξέταση:
    • Η κλινική εξέταση από έναν έμπειρο ειδικό ορθοπαιδικό γόνατος έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο ακριβής, ευαίσθητη και συγκεκριμένη στην ανίχνευση μιας συμπτωματικής υμενικής πτυχής από μια μαγνητική τομογραφία
  • Αρθροσκόπηση γόνατος:
    • Η αρθροσκόπηση γόνατος είναι η εξέταση εκλογής για την οριστική διάγνωση και αντιμετώπιση της υμενικής πτυχής

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για το σύνδρομο υμενικής πτυχής;
  • Μπορούν να δοκιμαστούν μια σειρά συντηρητικών μέτρων αντιμετώπισης:
    • Αποφυγή παραγόντων επιδείνωσης
    • Τροποποίηση δραστηριότητας:
      • Ειδικότερα, αποφύγετε δραστηριότητες υψηλής έντασης όπως το άλμα, η στάση οκλαδόν και τα σπρωξίματα
    • Αναλγησία:
      • Παρακεταμόλη
      • Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα με τη μορφή αλοιφών ή δισκίων από το στόμα
    • Μόλις βελτιωθούν τα συμπτώματα, εστιάστε στις ασκήσεις φυσιοθεραπείας:
      • Ιδιαίτερα για την ενδυνάμωση του έσω πλατύ και των μυών του κορμού
      • Διατάσεις των οπίσθιων μηριαίων
  • Έγχυση στεροειδών καθοδηγούμενη από υπερηχογράφημα:
    • Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των συμπτωμάτων
    • Θα συμβάλει επίσης στην επιβεβαίωση της διάγνωσης
  • Χειρουργική θεραπεία:
    • Μπορεί να εξεταστεί μετά από αποτυχημένη προσπάθεια συντηρητικής αγωγής
    • Αρθροσκοπικός καθαρισμός υμενικής πτυχής:
      • Πρόκειται για οριστική θεραπεία
      • Περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση στο γόνατο μέσα από μικρές τομές
      • Η υμενική πτυχή μπορεί να αναγνωριστεί εύκολα
      • Μπορούν να αξιολογηθούν η σοβαρότητα της πρόσκρουσης, η τριβή στην αρθρική επιφάνεια και η θέση του γόνατος που προκαλεί τα συμπτώματα 
      • Δυστυχώς, οι υμενικές πτυχές συνήθως αφαιρούνται (λανθασμένα) όταν δεν μπορεί να αναγνωριστεί άλλη πηγή πόνου
      • Αυτοί οι ασθενείς συνήθως δεν πηγαίνουν καλά καθώς η πηγή του πόνου δεν έχει εντοπιστεί και ο υμενικός ιστός είναι ευαίσθητος και μπορεί να προκαλέσει ουλές που προκαλούν μεγαλύτερο πόνο
      • Αν και 50-80% του πληθυσμού έχουν υμενική πτυχή μόνο σε 10% είναι συμπτωματική
      • Συνεπώς δεν σημαίνει κάθε φορά που εντοπίζονται στην μαγνητική τομογραφία ή στην αρθροσκόπηση χρειάζονται αφαίρεση

Share

Share by: