Τι είναι η μηνισκοθυλακική ρήξη (βλάβη Ramp);
- Η μηνισκοθυλακική ρήξη είναι μία επιμήκης ρήξη της περιφερικής πρόσφυσης του οπίσθιου κέρατος του μηνίσκου (πιο συχνά του έσω παρά του έξω) από τον αρθρικό θύλακα
- Η δομή του μηνίσκου δεν έχει ρήξη, αλλά ο μηνίσκος έχει αποκολληθεί από τον θύλακα του γόνατος στο πίσω μέρος (εξ ου και το όνομα μηνισκοθυλακική ρήξη)
- Η προσκόλληση μεταξύ του μηνίσκου και του θύλακα είναι ο δεύτερος πιο σημαντικός σταθεροποιητικός παράγοντας του μηνίσκου μετά τη ρίζα του (βλ. παρακάτω)
- Η μηνισκοθυλακική ρήξη αποτελεί ολοένα και συχνότερα αναγνωρισμένος τραυματισμός, και συνυπάρχει πολύ συχνά με ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
- Η μηνισκοθυλακική ρήξη παίζει σημαντικό ρόλο στην προσθιοπίσθια και στροφική σταθερότητα του γόνατος όταν ανεπαρκεί ο πρόσθιος χιαστός
- Επομένως είναι επιτακτική ανάγκη να αναζητείται ενεργά η μηνισκοθυλακική ρήξη τόσο σε μαγνητικές τομογραφίες όσο και κατά της αρθροσκόπησης
- Είναι ένας από τους λόγους αποτυχίας της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου όταν δεν αναγνωρίζεται και δεν αντιμετωπιστεί σωστά με συρραφή
- Ο μηνίσκος έχει σχήμα τριγωνικής διατομής δηλαδή είναι περιμετρικά παχύς και λεπταίνει προς το κέντρο
- Αυτό σημαίνει ότι αγκαλιάζει το πάνω οστό (μηριαίο κόνδυλο) που έχει σχήμα σαν ένα τροχό και εμποδίζει την υπερβολική προσθιοπίσθια κίνηση
- Στην μηνισκοθυλακική ρήξη παρόλο που οι ρίζες είναι ακέραιες, επειδή ο μηνίσκος έχει ξεκολλήσει από το πίσω μέρος σημαίνει ότι είναι ασταθής και κατά συνέπεια ο μηριαίος κόνδυλος κινείται υπερβολικά μπρος πίσω
- Η έλλειψη διάγνωσης ή η μη αποτελεσματική αντιμετώπιση με συρραφή της μηνισκοθυλακικής ρήξης κατά το χειρουργείο ενός πρόσθιου χιαστού (αρκετά συχνά συμβαίνουν μαζί) αυξάνει ραγδαία το ρίσκο επαναρήξης του πρόσθιου χιαστού
- Επειδή η αιμοδοσία του μηνίσκου είναι από την περιφέρεια και υπάγεται στην κόκκινη ζώνη έχει πολύ καλές πιθανότητες επούλωσης με σωστή συρραφή από έναν εξειδικευμένο ορθοπαιδικό
- Σε περιπτώσεις που υπάρχει χρόνια μηνισκοθυλακική ρήξη χωρίς αρχικό τραυματισμό του πρόσθιου χιαστού, η προσθιοπίσθια αστάθεια του μηριαίου κονδύλου βάζει υπερβολικά φορτία στο πρόσθιο χιαστό με συνέπεια σταδιακή αλλοίωση και ρήξη
- Όταν δεν αντιμετωπιστεί σωστά η μηνισκοθυλακική ρήξη παρατηρείται επέκταση της ρήξης στη δομή του μηνίσκου ο οποίος θρυψαλίζεται λόγω της πίεσης μεταξύ του μηριαίου οστού και της κνήμης
Τι είναι η ρήξη ρίζας του μηνίσκου (root tear);
- Κάθε μηνίσκος συνδέεται με την υποκείμενη κνήμη μέσω της πρόσθιας και της οπίσθιας ρίζας
- Αν κάποια από τις ρίζες υποστεί ρήξη, προκαλεί πλήρης δυσλειτουργία του μηνίσκου, οδηγώντας σε πρώιμη οστεοαρθρίτιδα του προσβληθέντος διαμερίσματος
- Οι ρήξεις των ριζών των μηνίσκων αναγνωρίζονται ολοένα και συχνότερα και μπορούν να επιδιορθωθούν από έναν εξειδικευμένο χειρουργό γόνατος αν διαγνωσθούν έγκαιρα και ο μηνισκικός ιστός δεν είναι εύθρυπτος και είναι επαρκούς ποιότητας
- Οι ρήξεις των οπίσθιων ριζών είναι πιο συνηθισμένες από τις ρήξεις των πρόσθιων ριζών
- Οι περισσότερες ρήξεις των μηνισκικών ριζών είναι εκφυλιστικές εκ φύσεως στους πιο ηλικιωμένους, χωρίς κάποιο ειδικό έναυσμα η μετά από ελάχιστο τραυματισμό, όπως στο γονάτισμα
- Η δεύτερη πιο συνηθισμένη αιτία είναι ο τραυματισμός, ειδικά στους νέους, και σχετίζονται με ρήξεις του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
- Οι ρήξεις της οπίσθιας ρίζας του έξω μηνίσκου είναι 10 φορές πιθανότερο να συμβούν μαζί με ρήξη πρόσθιου χιαστού, συγκριτικά με τις ρήξεις της οπίσθιας ρίζας του έσω μηνίσκου και παρέχουν σημαντική σταθερότητα στο γόνατο σε προσθιοοπίσθιο επίπεδο και στροφική αστάθεια
- Η ρήξη της οπίσθιας ρίζας του έσω μηνίσκου συμβαίνει κυρίως (κατά 70%) σε εκφυλισμένα γόνατα, ειδικά σε γυναίκες
- Η ρήξη της οπίσθιας ρίζας του έσω μηνίσκου απαντάται στο 80% των ασθενών με ιδιοπαθή οστεονέκρωση γόνατος:
- Η οστεονέκρωση γόνατος συμβαίνει όταν το οστό γύρω από το γόνατο (κυρίως ο έσω μηριαίος κόνδυλος κατά 94%) αρχίζει να νεκρώνεται
- Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κατακερματισμό του οστού, αποδιοργάνωση του αρθρικού χόνδρου και τελικά να καταλήξει σε οστεοαρθρίτιδα
- Παράγοντες κινδύνου για ρήξη της οπίσθιας ρίζας του έσω μηνίσκου είναι η αυξημένη ηλικία, η παχυσαρκία, το θήλυ φύλο και τα ραιβά γόνατα
Πως αντιμετωπίζεται η ρήξη ρίζας του μηνίσκου;
- Η ρήξη ρίζας του μηνίσκου χρήζει άμεση συρραφή από έναν εξειδικευμένο ορθοπαιδικό επειδή η τεχνική είναι περίπλοκη και πρέπει να γινεί σωστά εξ αρχής
- Το χειρουργείο περιλαμβάνει πέρασμα ειδικών κλωστών από τη ρίζα του μηνίσκου
- Οι κλωστές θα περαστούν μέσα από μια οστική σήραγγα που ξεκινά από το μπροστινό μέρος της κνήμης κάτω από το γόνατο και εισέρχεται στην άρθρωση του γόνατος με ακρίβεια στη θέση της ρίζας του μηνίσκου
- Οι κλωστές μετά σταθεροποιούνται στη μπροστινή επιφάνεια της κνήμης κάτω από το γόνατο
Πως η σταθερότητα της ρήξης μηνίσκου επηρεάζει τα συμπτώματα και την αγωγή;
- Μια σταθερή ρήξη μηνίσκου σημαίνει ότι η βλάβη δεν παρεκτοπίζεται με την κίνηση του γόνατος, και έτσι έχει καλές πιθανότητες να επουλωθεί και να μειωμένα τα συμπτώματα
- Μια ασταθής ρήξη μηνίσκου σημαίνει ότι η βλάβη παρεκτοπίζεται με την κίνηση του γόνατος, προκαλώντας πόνο και συμπτώματα, αν δεν αντιμετωπιστεί χειρουργικά
Ποιος παθαίνει ρήξη μηνίσκου;
- Μπορεί να συμβεί στον καθένα και όχι μόνο σε αυτούς που ασχολούνται με τα αθλήματα
Συμπτώματα ρήξης μηνίσκου
- Πόνος:
- Ειδικά σε στροφικές κινήσεις και στο βαθύ κάθισμα
- Συνήθως οξύς
- Σαφώς εντοπισμένος
- Επηρεάζει τις καθημερινές δραστηριότητες και τη συμμετοχή στην άθληση
- Οίδημα:
- Το οίδημα μεγιστοποιείται συνήθως αρκετές ώρες ή και μία μέρα μετά τον τραυματισμό (σε αντίθεση με τη ρήξη του πρόσθιου χιαστού που το οίδημα εκδηλώνεται εντός λίγων ωρών)
- Το οίδημα είναι συνήθως μέτριο σε μέγεθος σε αντίθεση με το οίδημα μετά από ρήξη των χιαστών συνδέσμων το οποίο είναι έντονο
- Τριγμός
- Αναπήδηση:
- Όπως κινείται το γόνατο, μπορεί να παγιδεύσει το ραγέν κομμάτι του μηνισκου, προκαλώντας οξύ πόνο που ενεργοποιεί του μύες
- Κλείδωμα:
- Το γόνατο κολλάει και οι ασθενείς δεν μπορούν να το τεντώσουν πλήρως
- Ενδεχομένως μπορούν να τεντώσουν τελικά το γόνατο, κάμπτοντας και στρέφοντας το πόδι
- Αυτό είναι ενδεικτικό μιας ασταθούς ρήξης μηνίσκου, που παγιδεύεται μεταξύ των αρθρούμενων επιφανειών του μηριαίου και της κνήμης
- Ήχος / αίσθηση «κρακ»:
- Η ρήξη των ριζών των μηνίσκων μπορούν να μιμηθούν την αίσθηση «κρακ» στο γόνατος, σαν μια ρήξη πρόσθιουοπ χιαστού, αλλά το γόνατο δεν πρήζεται τόσο πολύ ή τόσο ραγδαία
Πότε χρειάζεται επείγουσα ιατρική αντιμετώπιση;
- Κλείδωμα:
- Το γόνατο κλειδώνει όταν ο ασθενής δεν μπορεί να τεντώσει ή να λυγίσει εντελώς το γόνατο
- Υπάρχουν 2 τύποι κλειδωμένου γόνατος:
- Αληθές κλείδωμα:
- Όταν υπάρχει φυσικό εμπόδιο στην κίνηση εξαιτίας κάποιου αντικειμένου που κολλάει μέσα στην άρθρωση του γόνατος. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε:
- Παρεκτοπισμένη ρήξη μηνίσκου
- Ελεύθερα σωμάτια (συχνά χόνδρινα ή οστικά τεμάχια)
- Εξάρθρημα επιγονατίδας
- Ψευδοκλείδωμα:
- Ο έντονος πόνος προκαλεί σπασμό και σύσπαση των μυών γύρω από το γόνατο, εμποδίζοντας την κίνηση του γόνατος
Πως γίνεται η διάγνωση ρήξη μηνίσκου;
- Με το ιστορικό του ασθενή και κλινική εξέταση του γόνατος από ένα εξειδικευμένο ορθοπαιδίκο θα δείξει όχι μόνο την διάγνωση αλλά και την αιτία του προβλήματος που προκάλεσε τη ρήξη μηνίσκου
- Η μαγνητική τομογραφία του γόνατος είναι η εξέταση εκλογής:
- Μπορεί να ανιχνεύσει τις ρήξεις σε ποσοστό 75 – 90%, που σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχει μια ρήξη ακόμα και με φυσιολογική μαγνητική τομογραφία
- Η μαγνητική τομογραφία μπορεί να αποκλείσει και άλλες αιτίες παθολογίας του γόνατος όπως χόνδρινες βλάβες και συνδεσμικές ρήξεις
- Αρθροσκόπηση γόνατος:
- Είναι η μέθοδος οριστικής εκτίμησης και αντιμετώπισης των ρήξεων του μηνίσκου καθώς επιτρέπει την άμεση επισκόπηση και κινητοποίηση του μηνίσκου για την πληρέστερη εκτίμηση της βλάβης
Αντιμετώπιση των ρήξεων μηνίσκου
- Η συρραφή είναι κυρίως επιτυχημένη σε νεαρούς ασθενείς, ιδιαίτερα οι μικρές ρήξεις στην περιφέρεια του μηνίσκου όπου η αιμάτωση είναι καλύτερη
- Η συρραφή του μηνίσκου έχει ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία όταν γίνεται με ταυτόχρονη ανακτασκευή του πρόσθιου χιαστού
- Εντούτοις, δεν χρειάζονται χειρουργική επέμβαση όλες οι ρήξεις των μηνίσκων
- Συγκεκριμένα, οι εκφυλιστικές ρήξεις των μηνίσκων μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά και μετά από λίγες εβδομάδες, τα συμπτώματα τείνουν να υποχωρήσουν
- Με την πάροδο της ηλικίας και τη μείωση των φυσικών απαιτήσεων και προσδοκιών, η απόπειρα συντηρητικής αντιμετώπισης μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή της χειρουργικής επέμβασης
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για ρήξεις μηνίσκου;
- Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις επιλογές αντιμετώπισης μιας ρήξης μηνίσκου είναι οι εξής:
- Οι σωματικές απαιτήσεις και προσδοκίες του ασθενούς
- Η ηλικία του ασθενούς
- Οι συνυπάρχοντες τραυματισμοί εντός του γόνατος
- Τα συμπτώματα του ασθενούς και το ενδεχόμενο αποτυχίας της συντηρητικής αγωγής μετά από κάποια χρονική περίοδο
- Το μέγεθος της ρήξης
- Τη θέση της ρήξης:
- Πόσο κοντά είναι στην αγγειούμενη περιοχή του μηνίσκου
- Τον τύπο της ρήξης:
- Δεν μπορούν να επιδιορθωθούν όλοι οι τύποι ρήξεων
- Την ποιότητα του μηνισκικού ιστού:
- Τόσο το ραγέν, όσο και το εναπομείναν τμήμα του μηνίσκου θα καθορίσουν αν είναι εφικτή η συρραφή
- Παρουσία και βαρύτητα οστεοαρθρίτιδας
- Την εμπειρία του χειρουργού στη συρραφή των μηνίσκων και τη χρήση των κατάλληλων τεχνικών για την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος
Ποιες ρήξεις μηνίσκου αντιμετωπίζονται συντηρητικά;
- Δεν χρειάζονται χειρουργική επέμβαση, όλοι οι τύποι των ρήξεων μηνίσκου
- Μικρές, σταθερές ρήξεις, μπορούν να επουλωθούν από μόνες τους
- Κάποιες ρήξεις δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα, ενώ άλλες ρήξεις όπως οι μερικές ρήξεις και οι εκφυλιστικές ρήξεις μπορούν να παρατηρούνται για 2–3 μήνες
- Ο στόχος είναι η ανακούφιση του πόνου και η ανάκτηση του εύρους κίνησης του γόνατος
- Ανακούφιση πόνου με φαρμακευτική αγωγή
- Αντιμετώπιση του οιδήματος με ανάπαυση, παγοθεραπεία, ανάρροπη θέση σκέλους και πιεστική επίδεση
- Αποφυγή δραστηριοτήτων που εντείνουν τα συμπτώματα και κυρίως τις στροφικές κινήσεις και το βαθύ κάθισμα
- Η κινησιοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τη διατήρηση της μυϊκής ισχύος, κρατώντας το γόνατο τεντωμένο ή σε μικρή κάμψη
- Αν τα συμπτώματα επιμείνουν μετά από 6–12 εβδομάδες, θα πρέπει να τεθεί η επιλογή της αρθροσκόπησης γόνατος
Ποιες ρήξεις μηνίσκου χρήζουν χειρουργική θεραπεία;
- Για μια ρήξη μηνίσκου, ενδείκνυται η χειρουργική θεραπεία αν:
- Μια παρεκτοπισμένη ρήξη μηνίσκου προκαλεί κλείδωμα του γόνατος (αδυναμία πλήρους έκτασης)
- Συνυπάρχει ρήξη πρόσθιου χιαστού:
- Στην περίπτωση αυτή το γόνατο είναι ακόμα πιο ασταθές και είναι απίθανό να επουλωθεί η ρήξη του μηνίσκου από μόνη της
- Σε αθλητές υψηλού επιπέδου
- Αν τα συμπτώματα επιμένουν και προκαλούν σημαντική αναπηρία για τουλάχιστον 2–3 μήνες, μετά από κατάλληλη συντηρητική αγωγή
Ποιες είναι οι ενδείξεις για τη συρραφή μηνίσκου;
- Η συρραφή μηνίσκου είναι πιο πετυχημένη σε:
- Nεαρούς ασθενείς (το όριο είναι 40 ετών) γιατί έχουν καλύτερη αιμοδοσία η οποία είναι απαραίτητη για να επουλωθεί η ραμμένη ρήξη μηνίσκου
- Όταν η ρήξη είναι στην περιφέρεια του μηνίσκου (red-red zone) παρά προς πως το κέντρο του γόνατος (white-white zone) γιατί υπάρχει καλύτερη αιμοδοσία στην περιφέρεια του μηνίσκου
- Φρέσκες πάρα χρόνιες ρήξεις
- Όταν η ρήξη είναι προς μία κατεύθυνση παρά πολύπλευρη
Μπορείτε να βρείτε περισσότερες σχετικές πληροφορίες εδώ: